१. आदिकवि भानुभक्त आचार्यको २०७ औं जन्मजयन्ती विविध कार्यक्रम साथ मनाईएको छ । वि.सं. १८७१ असार २९ गते तनहुँको रम्घामा जन्मिएका भानुभक्तको जन्मदिन असार २९ लाई हरेक वर्ष भानुजयन्तीका रुपमा मनाउने गरिन्छ । यसवर्ष कोरोना संक्रमणका कारण गरिएको लकडाउन तथा अविरल वर्षाबीच पनि भानु जयन्तीमा जुन उत्साहजनक सहभागिता भयो, त्यो आदिकविप्रतिको श्रद्धाभक्तिको नमूना हो । भानुभक्तको वि.सं. १९२५ मा निधन भयो । अहिले डेढसय वर्षपछि पनि उनी उत्तिकै लोकप्रिय छन् ।

२. संस्कृतमा लेखिएको अध्यात्म रामायणलाई भानुभक्तले नेपाली भाषामा अनुवाद गरे । अनुवाद मात्र गरेनन् त्यसलाई नेपाली मौलिकतामा ढाले । नेपाली जनजिब्रोमा सहजै टाँसिने गरी भाषा शैली र छन्द अलङ्कारको प्रयोग गरे । जसका कारण उनको रामायण जनजनमा भिज्यो व्यापक वन्दै गयो, त्यसकै कारण त्यतिवेलाका धेरै कवि बीच उनी आदिकवि ठहरिए ।

३. भानुभक्तका आफ्ना मौलिक रचनाहरु पनि थुप्रै छन् । उनका भक्तमाला, प्रश्नोत्तरमाला, वधुशिक्षा आदि कृतिहरु छन् । वधुशिक्षा आलोचित पनि भयो । वधुशिक्षामा भानुभक्तले तत्कालीन समाजमा नारीप्रति समाजको कस्तो दृष्टिकोण थियो, त्यसको उल्लेख गरेका छन् । तत्कालीन आस्थाको चित्रणलाई भानुभक्त कै धारणा भनी आलोचना भएको हो । तथापि उनका धेरै कृतिमा गहिरो भक्तिभाव र जीवन दर्शनको अनुभूति हुन्छ ।

४. भानुभक्तले हाम्रो समाजका विकृति विसंगतिलाई औंल्याएका छन् । भ्रष्टाचार, अत्याचार, व्यभिचारप्रति तीखो व्यङ्ग्य गरेका छन् । अड्डा अदालतको ढिलासुस्ती र भ्रष्टाचार तथा कारागारको अवस्था चित्रण गरेका छन् । भानुभक्तले कारागारमै रहेका बखत रामायण लेखेका थिए । उनका बावुको पालामा भएको सरकारी हिसाव फस्र्यौट उनले कारागारमा बसेर चुकाउनु परेको थियो ।

५. भानुभक्त स्वदेशमा मात्र होइन, विदेशमा पनि उत्तिकै सम्मानित छन् । राजा स्वदेशमा मात्र पुजिन्छन्, विद्वान सर्वत्र पूजिन्छन् भन्ने उक्तिका नमूना पनि भानुभक्त बनेका छन् आज संसारमा जहाँ जहाँ नेपाली भाषीहरु छन्, त्यहाँ त्यहाँ उनको स्मरण गरिन्छ । उनी नेपाली जातीय भाषिक एकताका प्रतीक हुन् । भानुभक्तलाई चिनाउने कवि मोतिराम भट्ट हुन् । उनले भानुभक्तको जीवन चरित्र लेखेर उनको योगदानबारे सबैलाई जानकारी गराएका थिए । यस अवसरमा भानुसँगै मोतिराम भट्टको योगदान पनि स्मरणीय छ ।