नेपाली आकाशमा चम्किलो ताराका रुपमा उदाएका वरिष्ठ साहित्यकार प्राडा तारानाथ शर्माको ८७ वर्षको उमेरमा मंगलबार काठमाडौंस्थित आफ्नै निवासमा निधन भयो । उनी इलामको बरबोटे भन्ने स्थानमा १९९१ असार ९ गते जन्मेका थिए । उनी केही समय पहिलेदेखि विस्मृति रोगको समस्याका साथै उच्च रक्तचाप र मधुमेह रोगबाट पीडित थिए । प्राडा तारानाथ शर्माले त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा पढाए, बेलायतमा भिजिटिङ प्रोफेसरका रुपमा भएर पढाए । उनी सञ्चारकर्मीका रुपमा पनि परिचित छन् । उनले विद्यार्थी कालमा धेरै पत्रपत्रिकाको सम्पादन पनि गरे । भाषा साहित्यमा उनको पकड थियो । समालोचना विधामा उनले ख्याति कमाएका थिए । उनको बेलायततिर बरालिँदा नियात्राले २०२६ मा मदन पुरस्कार प्राप्त गरेको थियो । २०२९ मा उनको ‘समर समका कृत्ति’ ले साझा पुरस्कार प्राप्त गरेको थियो ।
प्रा.डा. शर्माले साहित्यका धेरै विधामा धेरै काम गरे । तर उनले २०१३ सालमा बल्लमणि दाहाल र भाषाशास्त्री बालकृष्ण पोखरेलसँग मिलेर जुन झर्राेवादको अभियान चलाए, त्यो अविस्मरणीय रहेको छ । उनीहरुले त्यो अभियान सञ्चालन गर्नुअघि नेपाली साहित्य ‘इन्डिया रिटर्न र बनारस रिटर्न’ बाजेहरुको प्रभावमा थियो । इन्डिया रिटर्नहरुले नेपाली साहित्यमा हिन्दी शब्दहरु तथा बनारस रिटर्नहरुले संस्कृत शब्द जथाभावी प्रयोग गर्दथे । जति धेरै त्यस्तो शब्द प्रयोग गरियो, उति त्यो साहित्य स्तरीय र महत्वपूर्ण मानिन्थ्यो । झर्राेवादले ती दुबै प्रवृत्तिको विरोध गरी नेपाली शब्दलाई प्राथमिकता दिए । नेपालीले नेपाली शब्द नै प्रयोग गर्नु पर्दछ भन्ने भावनाको विकास गरे ।
उनी विद्यार्थी अवस्थामा कम्युनिष्ट विचारधाराका थिए । जहाँ पनि परिवर्तन र क्रान्तिको कुरा गर्दथे । उनले आफ्नै नाममा पनि परिवर्तन ‘ताना शर्मा’ भनी शर्माको ‘श’ लेख्नु पर्नेमा ‘स’ लेखे । मविवि शाहका ‘उसैका लागि’ भन्ने कविताको कडा शब्दमा आलोचना गरे । पञ्चायत कालमा त्यसरी आलोचना गर्नु साधारण कुरा थिएन । तैपनि उनले गरे तर बेलायतबाट फर्केपछि उनको विचारधारमा धेरै परिवर्तन भयो । उनले शर्माको ‘स’ लाई त्यागी ‘शर्मा’ नै लेख्न थाले । त्यत्तिमात्र होइन चाँदनी शाहको गीतको प्रशंसा गरी जब उनले लेखे, त्यसबेलादेखि उनमा आएको वैचारिक परिवर्तनको सबैलाई प्रष्ट भयो । उनले यस्ता धेरै घुम्ती पार गरेका छन् । जहाँ जस्तो गरे तापनि भए तापनि उनी आजको विश्वविद्यालयका गुरुहरुका पनि गुरु हुन् । साहित्यिक फाँटमा उनको नाम झर्राेवादीका रुपमा रहिरहनेछ । त्यो झर्राेवादले गर्दा ठेट नेपाली भाषाको विकास भयो । नेपाली भाषाको विकासका लागि संस्कृत भाषाको या हिन्दी भाषाको बैसाखी टेक्नुपर्दछ भन्ने जुन मानसिकता थियो, त्यो पनि हट्दै गयो । यी सबै कुरा सम्झँदा नेपाली भाषाको विकास एवं उन्नथनमा उनको योगदान अविस्मरणीय मानिन्छ । उनको निधनले यस क्षेत्रमा अपूरणीय क्षति भएको मानिएको छ ।
Related News
सम्बन्धित समाचार
आन्दोलनलाई उत्तेजक नबनाऊ
नेपालको बिजुली भारतले किन्ने सम्झौता
अग्रज पत्रकार पोखरेलको निधन
प्रमको सम्बोधनः कामभन्दा आश्वासन धेरै
त्रिविमा राजनीतिक भागबण्डा अन्त्य गर्ने उद्घोष
hero news full width
मुख्य समाचार
मुख्यमन्त्री अधिकारीविरुद्धको रिट खारेज
कक्षा १२ को प्रश्नपत्र आउट गर्ने २ जना पक्राउ
वैशाख १७, २०८१गण्डकीका मुख्यमन्त्री विरुद्धको मुद्दामा बहस सकियो, आजै फैसला आउने
वैशाख १७, २०८१आठौं पोखरा स्पोर्टस् अवार्ड : वर्ष खेलाडी ह्याट्रिक दाउमा अरुणा
वैशाख १७, २०८१गण्डकीका ४ सय ६७ स्थानमा डढेलो
वैशाख १७, २०८१बझाङ प्रदेशसभा–१ मा एमालेका भण्डारी विजयी
वैशाख १७, २०८१