१. नेपाली बजारमा बेला-मौकामा दैनिक उपयोग्य सामग्रीहरू अभाव हुनु सामान्य कुरा भएको छ। ती सामान बजारमा अभाव हुनासाथ त्यसको भाउ बढ्ने र कहिँकतै ती सामान र्सवसुलभ नभई कालो बाजरमा बिक्री हुने गर्दछन्। जमाखोर, नाफाखोरहरूले मौकाको फाइदा उठाएर सरकारको आँखा छलेर रातारात कमाउने गरेका छन्।

२. दैनिक उपभोग्य समानको कहिलेकाँही कालोबजारी हुने सबैले जाने-सुनेको कुरा हो। तर अहिले नेपाली बजारमा सुनको समेत अभाव भएको र त्यही अभावका कारणले सुनको समेत कालोबजार हुने गरेको छ। अहिले सुन पसलेहरूले समेत सुन कालोबजारबाट किन्नु परिरहेको कुराबाहिर आउँदा धेरैले आर्श्चर्य व्यक्त गर्ने गरेका छन्।

३. सुन पसलेहरूले एक तोलाको तीन हजारभन्दा बढी मूल्य तिरेर सुन किन्ने गरेको समाचारबाहिर आएको छ। पसलेले त्यसरी कालोबजारबाट सुन किनिरहेको बेलामा सर्वसाधारणको अवस्था कस्तो होला- फेरि अहिले विवाहको मौसम छ। विवाहमा सुनको गहना अनिवार्य चाहिन्छ। उपभोक्ताले बाध्य भएर महंगोमा सुन किन्नु परिरहेको छ।

४. सरकारले समयानुकूल नीति निर्माण गर्न नसक्दा सुनको बिक्री अवस्था यस्तो भएको छ। पहिले विदेशबाट आउने नेपालीले ५० ग्राम सुन ल्याउन पाउने व्यवस्था थियो। सरकारले त्यो व्यवस्था कटौती गर्‍यो। सरकारले एकातिर त्यो व्यवस्था कटौती गर्ने र अकोर्तिर बैंकहरूले मात्र सुन आयात गर्ने नीति अख्तियार गरेको छ।

५. सरकारको गलत नीतिका कारण अर्थात् माग नुसारको आपूर्र्ति नभएकाले सुनको चोरी, निकासी पैठारी भइरहेको छ। भारतमा एक हजार र पाँच सयका पुरानो नोट बन्दीका कारणले पनि नेपाली बजारमा सुनको कारोबार भित्रभित्रै बढ्दै गएको अनुमान गरिएको छ। नेपाली बजारमा अहिले सुन तिब्बत र खाडी देशबाट आयात भइरहेको छ भने तीमध्ये केही भारततिर छिर्ने गरिएको छ।

६. तस्कर गरिएको सुन ठूल्ठूलो परिणााममा पक्रिएको पनि समाचार आउने गरेका छन्। त्यस्तो तस्करीमा ठूलावडाको पनि भूमिका रहने गरेको छ। सुनका भरियाहरूलाई जतिसुकै पक्रे पनि त्यसका मालिकलाई पनि सरकारी संयन्त्रले छुन सकेको छैन। कहिलेकाँही उनीहरूलाई छुन खोज्छ, तर उनीहरू चिप्लिएर फुस्कन्छन्।

७. सरकारले हालै १५ किलो सुन आयात गर्ने कोटा बढाएर २५ किलो पुर्‍याएको छ। यसले केही राहत दिन्छ, तर यो पनि पर्याप्त होइन। त्यो कोटाको सुन ६० प्रतिशत उपत्यकामा र ४० प्रतिशत उपत्यका बाहिर जिल्लामा पठाउने व्यवस्था छ। तर त्यसरी जिल्लामा पठाइएको सुन पनि दुर्इ चार जनाको गोजीमा जाने गरेको छ। त्यसैले पनि जिल्लामा सुनको हाहाकार अरु चर्कन्छ।