राष्ट्रपतिको पदलाई संवैधानिक पद भनिन्छ । संवैधानिक पद भएकोले सक्रिय राजनीति गर्नेहरु त्यस पदका लागि त्यत्ति मरिहत्ते गर्दैनन् । चुनावमा पनि त्यति रस्साकसी हुँदैन । तर यस पटकको राष्ट्रपतिको चुनाव बेग्लै किसिमको रह्यो । यो चुनावले राजनीतिमा भूकम्प नै ल्याइदियो । भूकम्पले सत्ता गठबन्धनमा चिरा पारिदियो । गठबन्धनका ठूला पार्टी एमाले र माओवादीलाई अलग बनाइदियो भने माओवादीलाई कांग्रेसको नतिजा पु¥याइदियो । एमालेले सुरुदेखि राष्ट्रपति पद आफूले पाउनुपर्ने जिकिर गरिरहेको भने माओवादीले राष्ट्रिय सहमति भन्दै त्यो पद कांग्रेसको पोल्टामा राख्ने प्रयास गरियो । १३ गते राष्ट्रपति पदमा मनोनयन गरिँदा ती सबै कुरा प्रष्ट भयो । राष्ट्रपति पदमा नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल प्रत्यासी बनेका छन् भने एमालेका तर्फबाट उपाध्यक्ष सुवास नेम्वाङ उम्मेदवार बनेका छन् ।

यो चुनावको रोचक पक्ष के पनि हो भने राष्ट्रपतिका ती दुवै उम्मेदवार पूर्व सभामुख हुन् । उम्मेदवार पौडेल २०५१ सालको निर्वाचनपछि सभामुख भएका थिए भने नेम्वाङ संविधान सभामा अध्यक्ष भएका थिए भने त्यसपछिको प्रतिनिधिका सभामुख भएका थिए । उनी न्याय कानुनमैत्री पनि भएका थिए भने पौडेल धैरै पटक मन्त्री भएर उप–प्रधानमन्त्री समेत भएका थिए । उनी सरल र सादगीका रुपमा चिनिन्छन् भने नेम्वाङ मीठो बोली र भलाद्मीका रुपमा परिचित छन् । उनीहरुको समानता के पनि छ भने दुवैले विद्यार्थी अवस्थादेखि राजननीति गरेका हुन् । पौडेल २०१६ सालदेखि कांग्रेसी राजनीतिमा होमिएका हुन् भने नेम्वाङ अखिलको राजनीति गर्दै कम्युनिस्ट पार्टीमा लागेका हुन् । राजनीतिमा दुवै अनुभवी व्यक्ति हुन् र अनुभवमा खारिएका व्यक्तिमा गनिन्छन् ।

राष्ट्रपति पदको निर्वाचन प्रयोजनका लागि प्रतिनिधि सभा, राष्ट्रिय र प्रदेश सभा सदस्य मतदाता रहन्छन् । तिनीहरुको सबैको मतभार ५२ हजार ६ सय २८ छ । तीमध्ये बहुमत अर्थात् २६ हजार ३ सय १५ मतभार ल्याउनु पर्दछ । बहुमत कसले ल्याउँछ, त्यो उत्सुकताको विषय भएको छ । पार्टीहरुको कहाँ लाग्छन्, त्यो प्रष्ट छैन । अहिले सामान्यतया नेम्वाङको मनोनयपत्रको प्रस्तावक र समर्थनमा एमालेकै नेताहरु मात्र देखिएका छन् भने पौडेलको समर्थक र प्रस्तावकमा नेपाली कांग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी, जनता समाजवादी, लोकतान्त्रिक समाजवादी, नागरिक समाजपार्टी, जनमत पार्टीदेखि जनमोर्चासमेत रहेका छन् । अन्य पार्टीहरु खुलेर बाहिर आएका छैनन् । १२ दिनमा उनीहरुले पनि आफ्नो पोजिसन प्रष्ट पार्ने अनुमान गरिएको छ ।