१. प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला बिहीबार चीन भ्रमणका लागि प्रस्थान गरेका छन्। उनी चीन सरकारको निमन्त्रणामा चीनको कुनमिङमा हुने साउथ एशिया एक्स्पोको उद्घाटन समारोहमा सरिक हुन त्यसतर्फ प्रस्थान गरेका हुन्। उनका साथमा सरकारी अधिकारीका साथ विभिन्न पार्टीका नेताहरू पनि रहेका छन्।

२. चीनले साउथ एशिया एक्स्पोको थिम यस वर्ष नेपाल राखेकोले त्यसले नेपालका प्रधानमन्त्रीलाई त्यस समारोहमा सरिक हुन विशेष आग्रह गरेको थियो। प्रधानमन्त्री संविधान लेख्ने काम छाडेर विदेश भ्रमणमा जान त्यत्ति इच्छुक थिएनन्। तर परिस्थितिले उनलाई भारत र चीन दुबै देशमा जान बाध्य पार्‍यो।

३. मित्र राष्ट्र चीनसँग नेपालको ऐतिहासिक कालदेखिको सम्बन्ध छ। नेपालकी राजकुमारी भृकुटीले तिब्बतका राजा स्रङच्रङ गम्पोसँग विवाह गरेकी थिइन। उनले आÇनो साथमा बुद्ध र ताराका मूर्तिहरू लगेर बुर्द्धधर्मलाई दरबारमा प्रवेश गराएकी थिइन। त्यसैले त्यहाँ उनलाई सम्मानका साथ हरित तारा भनिन्छ।

४. त्यस्तै, नेपालका कलाकार अरनिकोले बुद्ध धर्मको कला, कौशल र मूर्तिहरू तिब्बत र चीनसम्म पुर्‍याएका थिए। उनले त्यहाँ धेरै गुम्बा र चैत्यहरू निर्माण गरेका थिए। उनले बनाएका चैत्यहरू चीनमा अहिले पनि विद्यमान रहेका छन्। उनलाई चीन सरकारले सरदार पदवी दिएर आजीवन चीनमा रहन आग्रह गरेको थियो।

५.  नेपाल र चीनबीच सम्बन्ध स्थापित गर्न र त्यसलाई मजबूत पार्न बुर्द्धधर्म र बौद्धहरूको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको छ। त्यस्तै चीनले भगवान बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीमा गुम्बा बनाएर आÇनो उपस्थिति जनाएको छ। प्राचीन कालदेखि यी दुर्इ देशबीच आवतजावत भइरहेको छ भने केही वर्षदेखि त्यो आवतजावत बढ्दै गएको छ।

६. चीनले नेपालको विकासमा सहयोग गरेको छ। सहयोगको मात्रा बढ्दै गएको छ। त्यस्तै दुर्इ देशबीच व्यापार सम्झौता छ र सो सम्झौता अनुसार सामान आयात, निर्यात हुने गरेको छ। तर यो व्यापारमा नेपाल घाटामा छ। नेपालले सकेसम्म धेरै परिणाममा सामान निकासी गर्न खोजे पनि केही व्यापारीक कठिनाई र केही आन्तरिक समस्याले गर्दा सकिरहेको छैन।

७. नेपाल र चीनबीच घनिष्ट सम्बन्ध छ। सरकारी स्तरमा भएका यस्ता भ्रमणले सम्बन्ध अरु निकट र सौहाद्र पार्ने गरेको छ। त्यसको साथै जनस्तरमा पनि राम्रो सम्बन्ध र सौर्हर्द्रता छ। प्रधानमन्त्री कोइरालाको भ्रमणले दुइ देशबीचको सम्बन्धमा नयाँ आयाम थप्ने छ र सम्बन्ध अरु सुदृढ र बजबुत हुनेछ।