पोखरा, १९ फागुन । कवि, उपन्यासकार सहित्यकार सरस्वती प्रतीक्षाको भनाइ सापटी लिने हो भने, केही समय अगाडिसम्म पोखरामा कविताको खडेरी थियो । वाङ्मय वृतमा पछिल्लो समय पोखराबाट कुनै कविताका कृतिहरु प्रकाशित भएका थिएनन् ।
सरस्वती प्रतीक्षाकोे भनाइ र वास्तविक धरालत सही सावित भएकै बखत पोखरामा पानी परेको छ । अर्थात् खडेरी लागेको संज्ञा पाइरहेको पोखराले कविता संग्रह बजारमा ल्याएको छ । खडेरीले सुख्खा भएको माटोमा कवि कल्पना चिलुवालले पानी पारेर राहत दिने काम गरेकी छन् । चिलुवालले कविता संग्रह ‘चुल्ठो’ बजारमा ल्याएकी छन् ।
पोखरामा बुधबार त्यही ‘चुल्ठो’ माथि परिचर्चा भयो । कविता संग्रहमाथि सहित्यकारहरु सुमिना, सरस्वती प्रतिक्षा र डा. कृष्णराज अधिकारीले चर्चा गरे । चर्चाकै क्रममा साहित्यकार सरस्वती प्रतीक्षाले तालैतालको यो सहरमा केही अगाडिसम्म कविताको खडेरी लागेको बताइन् । हिमनदीहरु बग्दै, नदीनालाहरुले नृत्य गर्ने सहरमा कविताको सुस्केराको कमी पनि देखिन् । देशमै धेरै पानी पर्ने सहरमा झरीका बीचमा लेखिएका कविता भेट्न नसकेको उनलाई भान हुन्थ्यो । कवितामा पोखराको उपस्थिति उनले पाइनन् । तर यो भन्नेहरु चुल्ठो बजारमा आएपछि भने कमै भेटिने उनको भनाइ थियो ।
परिचर्चा कार्यक्रममै कल्पनालाई उनले रिसाहा कविको संज्ञा दिइन् । उनको हरेक कवितामा रिस भेटिनेछ । ‘बनिबनाउ मान्यताको पर्खाल भत्काएर, नयाँ परिभाषा खोज्नका लागि निस्कने विद्रोही भावना नै कल्पनाको कविताको मुल स्वर हो,’ उनी भन्छिन्, ‘आफ्नो शिरमा लाउने शिरफूल कुनै कान्छाले टिपिदिएको उनलाई मञ्जुर छैन्, उनलाई त बिहानको रोमान्टिक धुन पनि मन पर्दैन् ।’ रिस १ प्रकारको विष हो, जुन आफू खाएर अरु मरोस भन्ने चाहान्छ भन्ने थाहा हुँदाहुँदै पनि कवि रिसाएपछि सुन्दर कविता जन्माउन सक्छ भन्ने उदाहरण कल्पनाले प्रस्तुत गरेको उनी बताउँछिन् । ‘उनी कविता मार्फत् कहिले उपभोक्तावादी बजारसँग रिसाउँछिन्, कहिले देशका शासकहरुसँग रिसाउँछिन्, कहिले न्यायाधीशहरुसँग रिसाउँछिन्,’ उनी भन्छिन्, ‘आफ्नो उमेर अनुसार त कम्तीमा २/४ थान प्रेमका पागलपनका कविता लेख्नुपर्ने हो कल्पनाले तर यस्तो लाग्छ उनको बैंशमा पनि रिस नै चढेको छ ।’ एउटा रिसाहा कविका रिसाहा कविता पढ्न मन भए कल्पनाको चुल्ठो कविता पढ्न पनि उनको सुझाव छ । गुलियोको पारखीहरुका लागि कल्पनाका कविता मन नपर्न सक्नेतर्फ पनि उनको भनाइ इंगित थियो ।
अगाडिपट्टि कवि सरिता तिवारीको भूमिका र पछाडि कवि विनोदबिक्रम केसीको शुभकामना भएकाले तिवारी र केसीको प्रभावमा लेखिएको भान हुने प्रतीक्षा बताउँछिन् । लेखन शैलीमा आफ्नो मौलिकपन नहुनु कल्पनाको कमजोरी रहेको उनले औंल्याइन् । आफैंभित्रको सुन्दर कविता छुटाएर बुज्रुकता मात्र हावी गर्न खोजेकी हुन भन्ने शंका गर्छिन् ।
साहित्यकार डा. कृष्णराज अधिकारीले कवितामार्फत् विद्रोहको चेतना व्यक्त भएको बताए । समाजमा हुने विभेदको विद्रोह चुल्ठो कविता संग्रहका कविताहरुमा भेटिने अधिकारीको भनाइ थियो । कविता विम्बहरु जति प्रयोग गरियो त्यति उत्कष्ट हुने उनको भनाइ छ । कल्पनाको कवितामा कम बिम्ब प्रयोग भएको बताए । बिम्ब प्रयोग नै गर्नुपर्छ भन्ने नियम नभएपनि बिम्बले कविताको शोभा बढाउने उनको भनाइ थियो । कसैले प्रयोग नगरेका बिम्ब प्रयोग गर्न उनको सुझाव पनि थियो ।
‘चुल्ठो’ कवितामाथि परिचर्चा गर्दै साहित्यकार सुमिनाले कविले कविता मार्फत् परिवर्तको आवाज उठाएको बताइन् । वर्तमान समयका जटिलताहरुलाई चिर्दै कविले यसको समाधानका निम्ति कविता मार्फत आवाज बुलन्द बनाउने काम गरेको उनी बताउँछिन् । कवि कल्पना चिलुवालको कविता संग्रह ‘चुल्ठो’ मा कुल ५६ वटा कविता छन् । कविता संग्रहलाई बेला पब्लिकेसनले बजारमा ल्याएको हो ।
Related News
सम्बन्धित समाचार
डा. कालु शर्मा सुवेदीको अनुसन्धानात्मक उपन्यास ‘खोजीमा’
हेमजा साहित्य प्रतिष्ठानमा चूडामणि खनालको स्मरण
अक्षरयात्राको २१० औं शृंखला खास्टेतालमा
छन्द बचाऊँ वाचनकला पुरस्कारबाट त्रिपाठी सम्मानित
सबीको अपरिभाषित आभा लोकार्पित
hero news full width
मुख्य समाचार
गण्डकीमा एमालेका सीता सुन्दास र बेदबहादुरले लिए मन्त्रीको शपथ
सीतालाई सामाजिक. बेदबहादुरलाई खानेपानी मन्त्रालयको जिम्मा
वैशाख २४, २०८१सीता सुन्दास र बेदबहादुरलाई मन्त्री बनाउँदै खगराज
वैशाख २४, २०८१मन्त्रीमण्डल विस्तार गर्दै मुख्यमन्त्री अधिकारी, आजै साढे ४ मा शपथ
वैशाख २४, २०८१संविधान मिचेर मुख्यमन्त्रीलाई बहुमत, कांग्रेस सर्वोच्च जाने
वैशाख २४, २०८१भलिबलमा अटल हिमाल
वैशाख २३, २०८१