काठमाडौं । नेपालमा सवारी दुर्घटनाका कारण वार्षिक हजारौं व्यक्तिले अकालमा ज्यान गुमाउँदै आएका छन् भने हजारौं व्यक्ति घाइते हुने गरेका छन् । सडक दुर्घटनाबाट गत ५ वर्षमा ११ हजार ३ सय ५ जनाले अकालमा ज्यान गुमाएका छन् भने २७ हजार ७ सय २६ व्यक्ति गम्भीर घाइते भएका छन् ।

प्रहरी प्रधान कार्यालयका अनुसार चालु आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म दुर्घटनाका कारण नेपालमा १ हजार ३ सय ३ जनाले अकालमा ज्यान गुमाएका छन् । यसमध्ये सबैभन्दा धेरै मधेस प्रदेशमा रहेको छ । मधेस प्रदेशमा मात्र साउनदेखि माघ मसान्तसम्म २ सय ९० जनाले ज्यान गुमाएको केन्द्रीय प्रहरी प्रवक्ता प्रहरी नायब महानिरीक्षक भीमप्रसाद ढकाल बताउँछन्

यस्तै, लुम्बिनी प्रदेशमा २ सय ६१, कोशी प्रदेशमा २ सय १९, बागमती प्रदेशमा १ सय ७३, सुदूरपश्चिम प्रदेशमा १ सय ४, गण्डकी प्रदेशमा १ सय, काठमाडौं उपत्यकामा ९६ र कर्णाली प्रदेशमा ६० जनाले सवारी दुर्घटनाबाट ज्यान गुमाएका छन् । सोही अवधिमा २३ हजार ५ दुर्घटना भएका छन् । दुर्घटना भएकामध्ये सबैभन्दा बढी काठमाडौं उपत्यकामा ११ हजार ६ सय १९, मधेस प्रदेशमा ५ हजार ८०, कोशी प्रदेशमा २ हजार ८ सय ३०, बागमती प्रदेशमा १ हजार २ सय २१, लुम्बिनी प्रदेशमा ९ सय २९, कर्णाली प्रदेशमा ८ सय छ, गण्डकी प्रदेशमा २ सय ९२ र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २ सय २८ दुर्घटना भएको प्रहरी प्रवक्ता ढकाल बताउँछन् ।

चालु आवको साउनदेखि माघ मसान्तसम्म सवारी दुर्घटनाबाट ३ हजार ६ सय ४३ यात्रु गम्भीर घाइते भएका छन् भने १५ हजार ७ जना घाइते भएको प्रहरी प्रधान कार्यालयले जनाएको छ ।

सडक दुर्घटनाका मुख्य कारण

सडक सञ्जाल थपिएसँगै नेपालमा पछिल्लो समय सवारी दुर्घटनासमेत बढ्दै गएको छ । सवारी दुर्घटना र यातायात क्षेत्रलाई व्यवस्थित बनाउनका लागि सरकारले नेपाल सरकारका पूर्वसचिव शरदचन्द्र पौडेलको संयोजकत्वमा ‘यातायात सुधार सुझाव कार्यदल’ गठन गरेको थियो ।

कार्यदलले १ वर्ष लगाएर यातायात क्षेत्रको सुधारका लागि अध्ययन गरेर गत माघमा सरकारसमक्ष प्रतिवेदनसमेत बुझाइसकेको छ । उक्त प्रतिवेदनले सडक दुर्घटनाका प्रमुख कारण ५ वटा रहेको बताएको छ । सडक दुर्घटनाका कारणमा मानवीय कारण, सवारीसाधनको अवस्था, सडकको अवस्था, सडक प्रयोगकर्ता र मौसमको कारण रहेको बताइएको छ ।

नेपालमा सबैभन्दा बढी गाडी दुर्घटना चालककै कारण हुने गरेको छ

नेपालमा हुने सवारी दुर्घटनाका कारणमध्ये सवारी चालकको कारण ८८ दशमलव ३५ प्रतिशत दुर्घटना हुने गरेको छ । यस्तै सवारीसाधनको कारण २ दशमलव ५९ प्रतिशत, यात्रुको कारण ४ दशमलव २० प्रतिशत, सडकको अवस्थाका कारण चार दशमलव १२ प्रतिशत र मौसमका कारण शून्य दशमलव ७४ प्रतिशत दुर्घटना हुने गरेको छ ।

नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष सरोज सिटौला सवारी चालकको शारिरीक र मानसिक अवस्था, ट्राफिक नियमको पालना गर्ने प्रवृत्ति र चालकको दक्षता र सीप दुर्घटनासँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित रहने बताउँछन् । ‘दक्ष र सीपालु चालक अनुशासित भएर सवारी चलाउँदा दुर्घटनामा कमी आउँछ,’ उनी भन्छन् । यातायात व्यवस्था विभागका सूचना अधिकारी ईश्वरीदत्त पनेरु दुर्घटना न्यूनीकरणका लागि सरकारले पूर्वसचिव धनबहादुर तामाङको संयोजकत्वमा ‘सडक दुर्घटना अध्ययन कार्यदल’ गठन गरेर अध्ययन गरिरहेको बताउँछन् ।

भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्रीको मन्त्रीस्तरीय निर्णयबाट गत पुस २९ गते गठन भएको उक्त कार्यदलमा सडक विभाग, यातायात व्यवस्था विभाग, नेपाल प्रहरीलगायत सरोकारवाला निकाय सदस्य छन् । उक्त कार्यदलले विगत एक–२ महिनाभित्र नेपालका विभिन्न भागमा भएका दुर्घटनालाई विस्तृत अध्ययन गरेर अध्ययनको प्रतिवेदन र दुर्घटना न्यूनीकरणका लागि आवश्यक सुझाव सरकारलाई बुझाउनेछ ।