पोखरा । केन्द्रमा सत्ता समीकरण फेरबदलसँगै गण्डकी प्रदेश राजनीतिक अस्थिरतामा जाने अवस्था सिर्जना भएको छ । नेकपा माओवादी केन्द्रले एमाले, रास्वपा, जसपा लगायतका दलसँग मिलेर नयाँ गठबन्धन बनाउँदै केन्द्रमा आफू नेतृत्वको सरकारलाई निरन्तरता दिन पहल गरिरहेको छ ।
एमाले र रास्वपा पनि नयाँ गठबन्धनका लागि उत्साहित छन् । केन्द्रमा गठबन्धन परिवर्तन हुनासाथ प्रदेशमा पनि त्यसको प्रभाव पर्ने निश्चित छ । तर, गण्डकी प्रदेशमा नयाँ गठबन्धनलाई सरकार गठन गर्न त्यति सहज छैन । ६० सदस्यीय प्रदेशसभामा नेकपा एमालेको २२ र माओवादी केन्द्रको ८ सांसद छन् । बहुमतका लागि कम्तीमा ३१ सांसदको समर्थन आवश्यक हुन्छ तर सभामुख माओवादी केन्द्रकै रहेका कारण माओवादी र एमालेका गरी जम्मा २९ सांसदले मात्र मुख्यमन्त्रीका लागि समर्थन जनाउन सक्छन् ।
प्रदेशसभामा दुई सिट रहेको राप्रपाले सत्ता समीकरण फेरबदलमा आफूलाई कुनै रुचि नरहेको प्रस्ट पारिसकेको छ । आफूहरू आन्दोलनमा रहेको बताउँदै राप्रपाका महामन्त्री धवल शमशेर राणाले सत्ता गठबन्धनमा भएको फेरबदलप्रति राप्रपालाई कुनै चासो नरहेको प्रस्ट पारिसकेका छन् ।
यस्तो अवस्थामा राप्रपाले गण्डकी प्रदेशमा नयाँ सरकार गठनका लागि साथ नदिने हो भने नयाँ गठबन्धनलाई सरकार बनाउन ठुलो सङ्कट आउने देखिन्छ । किनकि प्रदेशसभामा सबैभन्दा ठुलो दलका रूपमा नेपाली कांग्रेसको २७ सिट छ । यस्तै, नेकपा एकीकृत समाजवादीको एक सिटमात्र छ ।
अहिले कांग्रेस नेतृत्वको गण्डकी सरकारमा ७ सदस्यीय मन्त्रिपरिषद्मा कांग्रेसले ५ र माओवादीले २ वटा मन्त्रालय सम्हालेका छन् । माओवादीले समर्थन फिर्ता लिएसँगै मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डे नेतृत्वको सरकार ढल्छ तर नयाँ सरकार बनाउन भने त्यति सहज देखिँदैन । नयाँ सत्ता गठबन्धनका लागि एमाले र माओवादी केन्द्रबाहेक पनि थप दुई सांसदको समर्थन आवश्यक हुन्छ । राप्रपाले साथ नदिएको अवस्थामा नयाँ सरकारका लागि दाबी गर्ने आधार रहँदैन ।
मध्यावधिको डर
नयाँ गठबन्धनले गण्डकीलाई मध्यावधिमा धकेल्ने सम्भावना पनि उत्तिकै छ । राप्रपा र एकीकृत समाजवादी बाहिर बसेर गठबन्धन बने कांग्रेससहित विपक्षमा ३० सिट हुन्छ । अर्कोतिर सभामुख बाहेक एमाले–माओवादीको २९ सिटमात्र हुन्छ ।
त्यो अवस्थामा ठुलो दलको हैसियतमा नेपाली कांग्रेसले सरकारको नेतृत्व गर्ने अवसर पाउन सक्छ । अहिले संविधानको धारा १६८ को उपधारा २ बमोजिम सरकारको नेतृत्व गरेको कांग्रेसले सोही धाराको उपधारा ३ बमोजिम ठुलो दलको हैसियतले सरकार गठन गर्न सक्नेछ । तर प्रदेशसभामा आवश्यक बहुमत जुटाउन कांग्रेसलाई पनि राप्रपा र नेकपा एकीकृत समाजवादीको समर्थन आवश्यक हुन्छ । ती दुई दलले समर्थन नगरेको खण्डमा संविधानको धारा १६८ को उपधारा ५ बमोजिम मुख्यमन्त्री नियुक्त गर्ने बाटो खुला हुनेछ । प्रदेशसभाको जटिल राजनीतिक समीकरणका कारण त्यस्तो सरकारले विश्वासको मत लिन नसके मध्यावधिमा जाने एकमात्र विकल्प बाँकी रहने छ ।
सरकार गठनका के–के छन् विकल्प ?
१. कांग्रेस–माओवादी सरकार
सबैभन्दा ठूलो दल कांग्रेस र तेस्रो दल माओवादी मिल्दा गण्डकीमा सहजै सरकार बन्छ । २७ सिट रहेको कांग्रेस र ८ सिट रहेको माओवादी (सभामुख सहित) जोड्दा ३५ सिट पुग्छ, जो सहज बहुमत हो ।
२. एमाले–माओवादी–राप्रपा
कांग्रेसलाई बाहिर राख्दा लगभग सबै दल एकै ठाउँमा मिलेमात्र नयाँ सरकार बन्न सक्छ । कम्तीमा एमाले, माओवादी र राप्रपा नमिल्दा गण्डकीमा नयाँ गठबन्धनले सरकार बनाउन सक्दैन ।
३. कांग्रेस–एमाले
माथिल्ला दुवै विकल्प नभए कांग्रेस र एमाले मिलेर पनि सरकार बन्न सक्छ । कांग्रेसको २७ र एमालेको २२ सिट जोड्दा प्रदेशसभामा दुई तिहाइ बहुमत जुट्छ ।
माथिल्ला विकल्पहरूमा सहमति नजुटे गण्डकीले मध्यावधि निर्वाचन झेल्नुपर्ने हुन सक्छ ।
Related News
सम्बन्धित समाचार
जलवायु परिवर्तन असर : मुस्ताङको स्याउ उकालो चढ्दै
त्रासैत्रासमा तंग्रिदै कागबेनी
१३ वटा मुद्दा चलेका एक युवा पोखराबाट अटोमेटिक पेस्तोलसहित पक्राउ
कतारी अमिर स्वेदश फिर्ता : पोखरा–कतार उडान माग
मानवअधिकार आयोगसमक्ष द्वन्द्वपीडित समुदायको ज्ञापन
hero news full width
मुख्य समाचार
मनिपालमा अत्याधुनिक एमआरआई मेसिन
कास्कीमा एसइई उत्तरपुस्तिका परीक्षण रोकियो
वैशाख १२, २०८१गण्डकीमा डायलाइसिसका लागि अब पालो कुर्न नपर्ने
वैशाख १२, २०८१स्वदेश फर्किए कतारी अमिर
वैशाख १२, २०८१कतारका अमिरको भ्रमणसम्बन्धी खबर प्राथमिकतामा, विपिनको रिहाइ ‘मुख्य विषय’
वैशाख १२, २०८१रोजगार खोज्दै मेलामा
वैशाख १२, २०८१