पोखरा, २२ वैशाख ।

युवा तथा खेलकुद मन्त्री जगत विश्वकर्माले ‘समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’को राष्ट्रको महाअभियानसँगै दलित मुक्तिको आन्दोलनलाई जोड्पर्ने बताएका छन् ।

राष्ट्रको समृद्धि र विकासको लक्ष प्राप्तिसँगै उत्पीडनमा परेका वर्गहरुले समेत मुक्ति पाउने मन्त्री विश्वकर्माको भनाई थियो ।

भिमबहादुर बि.क. ‘क्षितिज’ द्धारा लिखित ‘दलित उत्पीडन पहिचान र समाधान’ पुस्तकको विमोचन गर्दै मन्त्री विश्वकर्माले भने, ‘दलित मुक्तिको आन्दोलनलाई राष्ट्रियस्तरमै विकास गरेर लैजानुपर्छ । जातीय विभेद समाज र राष्ट्रको समस्या बनेको छ । सामाजिक विविधता रहेको नेपाली समाजले विकास गर्न नसक्नुको प्रमुख कारण सामाजिक एकता नभएर हो । जातीय आधारमा गरिने विभेदहरुको अन्त्य आवश्यक छ ।’

मन्त्री विश्वकर्माले दलित मुक्तिको आन्दोलन सामाजिक न्याय र मानव अधिकारको आन्दोलन रहेको उल्लेख गरे । उनले दलित मुक्तिको आन्दोलनलाई समय सापेक्ष बनाउनुपर्ने औंल्याए । संघीय लोकतान्त्रिक व्यवस्थापमा संविधानत र कानूनत पर्याप्त उपलब्धीहरु हात लागेको बताउँदै ति संविधान र कानूनको कार्यान्वयन पक्षमा चुनौती रहेको उनको भनाई थियो ।

‘दलित जाति र समुदायलाई हेर्ने दृष्टिकोणमा परिवर्तन आउन जरुरी छ,’ मन्त्री विश्वकर्माले भने, ‘दलित आन्दोलन समाज रुपान्तरणको पनि आन्दोलन हो । दलित मुक्ति आन्दोलनका विषयमा लेखिएका कितावहरु दस्तावेज बन्न सक्छन् ।’

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) केन्द्रीय सदस्य हितराज पाण्डे ‘उत्तम’ले संघीय लोकताान्त्रिक गणतन्त्रको मुलुकमा जातीय विभेदको अन्त्य हुनुपर्नेमा जोड दिए । उनले जनयुद्ध र जनआन्दोलनका सहिदहरुको बलिदानीले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल संभव भएको उल्लेख गरे । मुलुकलाई लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल बनाउन दलित समुदायको प्रमुख भूमिका रहेको उनको कथन थियो ।

गण्डकी प्रदेश मुख्यमन्त्रीका कानूनी सल्लाहकार गोविन्द नेपालीले समाजमा रहेको जातीय र सामाजिक विभेद कम्युनिष्टहरुले मात्र हटाउन सक्ने दावी गरे । उनले आफूहरु कम्युनिष्ट पार्टी र संगठनमा गोलबद्ध भएपनि आचरण र व्यवहारमा कम्युनिष्ट बन्न नसकेको गुनासो गरे । उनले सामाजिक रुपान्तरणका लागि संस्कार र जीवनमा परिवर्तन ल्याएर मात्र कम्युनिष्ट बन्न सक्ने धारणा राखे ।

वाम बुद्धिजीवी रामराज रेग्मीले पुस्तकको चर्चा परिचर्चा गरे ।