पोखरा । पोखरा महानगरपालिकाले नयाँ मापदण्ड सार्वजनिक गरेको छ । २०३१ को भौतिक विकास योजना, २०५५ सालको एकीकृत कार्यमूलक योजना, सन् २००० को ल्यान्ड युज कन्सेप्ट प्लान, २०६९ को पोखरा उपत्यकाको निर्माण मापदण्डलगायत आधारमा भवन तथा पूर्वाधार मापदण्ड बनाइएको हो । सन् १९९८ मा पोखरा महानगरपालिकाको भौगर्भिक अध्ययन गरिएको थियो । सोही अध्ययनलाई समेत मापदण्डमा समेटिएको छ । मापदण्डले ३ हजार वर्गफिटभन्दा धेरै प्लिन्थको क्षेत्रफल भएका भवनको भौगर्भिक परीक्षणको रिपोर्ट पेस गर्नुपर्ने बाध्यकारी व्यवस्था गरिएको छ । यस्तै, भवनको वरपर ४ फिटभन्दा अग्लो पर्खाल लगाउँदा पनि संरचनात्मक योजना अनिवार्य पेस गर्नुपर्नेछ । मापदण्डले जग्गाको क्षेत्रफलअनुसार भवन उचाइ कायम गर्न पाउने अवसर दिएको छ ।
अब महानगरपालिकाभित्र बन्ने ५ तला माथिका घरहरूमा लिफ्ट अनिवार्य राख्नुपर्ने भएको छ । ‘१७ मिटरभन्दा बढी उचाइ या पाँच तलाभन्दामाथि भएको भवनमा अनिवार्य लिफ्टको व्यवस्था गर्नुपर्नेछ,’ मापदण्डमा भनिएको छ । अबदेखि ५ तलाको घर बनाउन पाउने व्यवस्था गरिएको छ । ५ तलाभन्दा अग्ला संरचना बनाउँदा माटो परीक्षणसहित संरचनात्मक योजनाको प्रतिवेदन पेस गर्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ । यसअघि लेकसाइड क्षेत्रमा साढे २ तला र त्यस बाहिरका क्षेत्रमा साढे ३ तलाको घर बनाउन पाउने व्यवस्था थियो । जमिनको अनुपात हेरेर त्यसमाथिको संरचना पनि बनाउन पाइन्छ । तर त्यसका लागि बढी झन्झट छ ।
यस्ता संरचनाहरूको योजना, ढाँचा र नक्सा महानगरमा कार्यरत प्राविधिक तथा कर्मचारीले बनाउन नपाउने गरी कडाइ गरिएको छ । अहिले अधिकांश प्राविधिकहरूले अप्रत्यक्ष रुपमा आफ्नै कन्सल्टेन्सी चलाएर नक्सा निर्माण गर्दै आएका छन् । अग्ला भवन बनाउँदा इन्जिनिरिङ परिषद्मा दर्ता भएका आर्किटेक्ट वा सिभिल इन्जिनियरबाट डिजाइन र सुपरीवेक्षण गराउनुपर्ने र ५ वर्ष सम्बन्धित क्षेत्रमा अनुभव हासिल गरेको इन्जिनियरबाट स्ट्रक्चर तथा विशेष सुविधाहरूको डिजाइन गराउनुपर्ने व्यवस्था मापदण्डमा गरिएको छ । महानगरका केही ठाउँ तोकेर त्यहाँ बन्ने घरहरूमा अनिवार्य अण्डरग्राउण्ड बनाउनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ ।
५ तलाभन्दा अग्ला संरचना बनाउँदा माटो परीक्षणसहित संरचनात्मक योजनाको प्रतिवेदन पेस गर्नुपर्ने, पोखराका विभिन्न सडकहरूको छुट्टाछुट्टै मापदण्ड
कोत्रेदेखि पृथ्वीचोक हुँदै हल्लनचोकसम्म सडकसँग जोडिएर बन्ने घरमा भूमिगत पार्किङ अनिवार्य गरिएको हो । पृथ्वीचोकदेखि मुस्ताङचोक बिरौटा हुँदै छोरेपाटन जाने सडक, पृथ्वीचोकदेखि नयाँबजार महेन्द्रपुल हुँदै लामाचौर, बाटुलेचौर सडक, न्युरोड क्षेत्र, चिप्लेढुंगादेखि महेन्द्रपुलसम्मको क्षेत्रमा पनि भूमिगत पार्किङ अनिवार्य छ । महानगरले नयाँ मापदण्ड कायम गरेपछि पूराना संरचनाबारे पनि बहस हुन थालेको छ । यसअघि नै बनिसकेका भवनहरू भने अभिलेखीकरण गर्ने महानगरको योजना छ । नगरसभाबाट भवन अभिलेखीकरण मापदण्ड पनि पारित भएको छ ।
पोखरालाई विभिन्न १० क्षेत्रमा विभाजन गरिएको छ । पुरानो सहरी क्षेत्र, आवासीय क्षेत्र, मिश्रित व्यापारिक तथा आवासीय क्षेत्र, पर्यटन क्षेत्र, औद्योगिक क्षेत्र, संस्थागत क्षेत्र, खेलकुद क्षेत्र, संरक्षण क्षेत्र, सहर विस्तार क्षेत्र र विमानस्थल क्षेत्र गरी क्षेत्र निर्धारण गरिएको हो । तर मापदण्डमा ती क्षेत्रहरूको दायरा भने तोकिएको छैन । यसबाहेक नहर, ताल, गुफालगायतको मापदण्ड पनि छुट्टै छ । नहरको मापदण्ड २ मिटर छ भने डिल भिरमा २ देखि १० मिटरसम्म तोकिएको छ । गुप्तेश्वर गुफाको ७५ मिटर मापदण्ड छ । महेन्द्रगुफा र चमेरे गुफाले चर्चेको भागमा कुनै भौतिक संरचना बनाउन पाइँदैन भने सीमा बाहिर सडक मापदण्ड लागु हुनेछ ।
फेवाताल ६५ मिटर, बेगनास र रुपातालमा १ सय मिटर, दिपाङ, मैदी, गुँदे, खास्टे, न्युरेनीलगायत तालमा ५० मिटर, ठूलीपोखरी, कमलपोखरी र खुँडेपोखरीलगायत पोखरीको ६ मिटर मापदण्ड छ । सेती नदी र मर्दी खोलामा ३० मिटर, याम्दी, सुइँखेतमा १७ मिटर, फिर्के र बुलौंदीमा ६ मिटर, अन्य विभिन्न खोलाहरूको मापदण्ड पनि ६ देखि ३० मिटरसम्म छ । पोखराका विभिन्न सडकहरूको पनि छुट्टाछुट्टै मापदण्ड छ । प्रत्येक वडाका सबै सडकको मापदण्ड तोकिएको छ । ऊर्जा प्रभावकारी भवन निर्माणका लागि छुट्टै मापदण्ड तयार गरिएको मेयर धनराज आचार्यले जानकारी दिए । मापदण्ड तत्कालै कार्यान्वयनमा गएको उनले सुनाए ।
Related News
सम्बन्धित समाचार
पत्रकार पोखरेल सम्मानित
रेवान पोखरामा विश्वराज
फिल्म ‘ईश्वर’ प्रदर्शन सुरु
कर्जा विस्तार हुनेगरी मौद्रिक नीति ल्यायौंः गभर्नर अधिकारी
बेनी–जोमसोम सडक अवरुद्ध
hero news full width
मुख्य समाचार
गायक तथा गीतकार एलपी जोशी रहेनन्
आज मौद्रिक नीति सार्वजनिक हुँदै
श्रावण ११, २०८१पोखराको गन्नीलाई रनिङ सिल्ड
श्रावण १०, २०८१लीलादेवी बनिन् पहिलो महिला मुख्यसचिव
श्रावण १०, २०८१राइड सेयरिङविरुद्ध पोखराका यातायात व्यवसायीको आन्दोलन
श्रावण १०, २०८१जहाज सि चेकका लागि पोखरा आउँदै थियो
श्रावण ९, २०८१