हेमजा । अन्नपूर्ण गाउँपालिका–३, काँडेका केशव बिजुक्छेको फेसबुक आजकल गुराँसले रंगिएको हुन्छ । उनलाई आफ्नै वन क्षेत्रमा फूलेको गुराँसले लोभ्याएको छ । फलस्वरुप उनी दिनहुँ जसो वरिपरिका गुराँसका तस्बिरहरु सामाजिक सञ्जालमा राख्ने गर्दछन् ।
बिजुक्छेलाई त्यतिमात्र छैन । आफ्नो गाउँ गुराँस गाउँ हो भनी चिनाउनु पनि छ । काँडे गुराँसले विश्वभर भाइरल बन्नुपर्ने बिजुक्छेको धारणा छ । फलस्वरुप उनी पसलको कामलाई केही पन्छाउँदै ल्होसे पाखा वन क्षेत्रमा फूलेका लालीगुराँसको फोटो खिच्न पुग्ने गर्दछन् । त्यही राखिएको ‘गुराँस टिप्न मनाही छ, टिपेमा १ हजार रुपैयाँ जरिवाना लाग्छ’ भन्ने सूचनालाई पनि उनले राम्रै प्रचार गरिरहेका छन् ।
अन्नपूर्ण ३ को ओख्लेदेखि काँडे घुम्तीसम्मको सो वन क्षेत्रमा आजकल गुराँस ढकमक्क फुलेको छ । ती गुराँसले पोखरा बागलुङ राजमार्गका यात्रुको ध्यान खिच्चसमेत सफल भएको छ । फलस्वरुप यात्रुले त्यहाँका गुराँससँग राम्रै सामीत्यता गाँसेका पनि छन् । सवारी रोकेरै उनीहरु बोटका गुराँससँगै फोटो, भिडियो खिच्ने, टिकटक बनाउने लगायत गतिविधि गर्दै आइरहेको दिनहुँ प्रशस्त भेट्न सकिन्छ ।
त्यहाँस्थित ल्होसे पाखा सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहले केही वर्षदेखि राष्ट्रिय फूल लालीगुराँस संरक्षणमा सक्रियता देखाएको छ ।
उक्त समूहले वन क्षेत्रमा गुराँसको छुट्टै ब्लक स्थापना (पूर्णता पाइनसकेको) गर्नुका साथै वार्षिक रुपमा बोटबिरुवा काँटछाट गरी गुराँस, काफल, कटुस, चिलाउने लगायत संरक्षण पनि गर्दै आइरहेको हो । हाल उक्त वन क्षेत्रमा करिब ५ हजारको हाराहारीमा गुराँसका बोट रहेको अनुमान छ ।
‘राष्ट्रिय फूल लालीगुराँसः ल्होसे पाखाको चिनारी’ नाराका साथ आफूहरु गुराँस संरक्षणमा होमिएको वन समूहका अध्यक्ष गमबहादुर गुरुङले जानकारी दिए । अध्यक्ष गुरुङले गुराँस संरक्षणका लागि लगानी खोजी गरिएको जनाउँदै सम्बन्धित नियायसँग सहयोगको अपेक्षा पनि गरेका छन् ।
लालीगुराँसलाई सौन्दर्यका अलवा जुस बनाउने र औषधीजन्य सामग्रीको रुपमा प्रयोग समेत गर्ने गरिन्छ ।