पोखरा । मन्त्रिमण्डल फेरबदल चर्चाबीच गण्डकी प्रदेश मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङले मन्त्रीहरुको करार सम्झौता गराएका छन् । बैशाखभित्रै योजनाको काम सक्ने गरी अवधि तोकेर योजना कार्यान्वयनको सम्झौता गरिएको हो ।
‘करार भनेको को–अपरेट हो । दुवैको दायित्व हुन्छ । निगरानी गर्ने र कार्यान्वय गर्ने दुवैले आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ,’ शुक्रबार करार सम्झौता हस्तान्तरण गर्दै मुख्यमन्त्री गुरुङले भने, ‘जेठ असार पुरै नीति तथा कार्यक्रम र बजेट बनाउन ध्यान दिनुपर्छ । फेरि असारे विकासको मनोदशाबाट पनि जोगिनु छ । योजना कार्यान्वयन बैशाखभित्रै सक्ने गरी सम्झौता गरिएको छ ।’ उनले पहिलो चौमासिकभित्र सबै आन्तरिक तयारी सकेर दोश्रो चौमासिकबाट तीव्र गतिमा योजनाका काम हुने दाबी गरे ।
दोश्रो वर्षको उत्तरार्धसम्म संघ सरकारलाई गाली गरेरै बिताएका उनले अहिले भने आधारभूत प्रबन्ध मिलिसकेकोले अब काम गरेर देखाउने समय आएको बताए । ‘सुरुको वर्ष कर्मचारीको अभाव थियो । त्यसपछि स्रोत पुगेन । संघ सरकारले बनाउनुपर्ने साझा अधिकार सूचिअन्तर्गत कानून नबनाउँदा पनि हामी अलमलमा थियौं,’ मुख्यमन्त्री गुरुङले थपे, ‘अब यही गीत गाएर चल्दैन । आधारभूत प्रबन्ध भैसक्यो । अब काम गर्ने समय आयो ।’ सम्झौता अनुसार प्रत्येक महिनाको १० गतेभित्र अघिल्लो महिनामा सम्पन्न कामको प्रतिवेदन बुझाउनुपर्नेछ भने प्रत्येक चौमासिकमा सार्वजनिक गर्नु पर्नेछ । ‘सबैलाई स्वअनुशासनमा राख्ने, जिम्मेवार र जवाफदेही बनाउने काम गर्छ । कार्यान्वयन, अनुगमन, मूल्याङ्कन र प्रगति समीक्षाले सम्बन्धित मन्त्रालय र पदाधिकारीको कार्यसम्पादन स्तर थाहा हुन्छ,’ उनी भन्छन्, ‘कार्यसम्पादनमा देखिएको समस्या पहिचान गर्ने र भावी योजना बनाउन पनि सहयोग पुग्छ । सुशासन कायम गरी नागरिकप्रति उत्तरदायी सरकारको अवधारणामा यसले सघाउँछ ।’
मन्त्रीसँग सम्झौता भएपछि बजेट कार्यान्वयनका लागि मन्त्रालयका सचिव र मातहत निकायका पदाधिकारीसँग पनि कार्यसम्पादन सम्झौता गनुपर्ने व्यवस्था छ । ‘मन्त्री फेरिए पनि सम्झौता फेरिँदैन । नयाँ मन्त्रालय बन्यो भने छुट्टै सम्झौता गरिन्छ,’ उनले भने, ‘फेर्ने सन्दर्भ अहिले छैन । एउटा संस्था र अर्को संस्थाबीच भएको सम्झौता ब्यक्तिको फेरबदलले फरक पार्दैन ।’ उनले अहिले नै मन्त्रिमण्डल फेरबदल गर्ने सोचमा आफू नरहेको बताए । केही समयअघि ३ वटा मन्त्रालय फुटाउने प्रस्ताव लिएर प्रधानमन्त्रीलाई भेटेका उनले काठमाडौंबाट फर्किएपछि अहिले महामारी र बाढीपहिरो रोकथाममा केन्द्रित हुनुपर्ने भएकोले मन्त्रिमण्डल फेरबदल नहुने बताए । ‘मन्त्रिमण्डल सैद्धान्तिक हिसाबले जुनसुकै अवस्थामा पनि फेरिन सक्छ नि,’ उनले भने, ‘तर अहिले यस्तो महामारी छ । बाढीपहिरो छ । अर्थतन्त्र बल्ल तङ्ग्रिन थालेको छ । यस्तो बेलामा अरुभन्दा बिग्रेको अवस्थालाई ट्रयाकमा ल्याउनकै लागि ध्यान जानुपर्छ ।’ भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालय, सामाजिक विकास र उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्रालय फुटाएर १० वटा मन्त्रालय बनाउने मुख्यमन्त्रीको योजना थियो । मन्त्रीहरुले भने अहिले नै मन्त्रालय फुटाउँदा नराम्रो सन्देश जाने भन्दै अहिले नफुटाउन सुझाएका थिए ।
सम्झौता अनुसार कुनै मन्त्रीको जिम्मेवारी हेरफेर भए आफ्नो अवधिको प्रगति प्रतिवेदन पेस गर्नुपर्ने छ भने बाँकी कामको जिम्मेवारी नयाँलाई सुम्पिनुपर्ने छ । कुनै कारणले सम्झौता पालना गर्न नसके वा सम्झौता बमोजिम काम नभए त्यसको कारण मुख्यमन्त्रीलाई पेस गर्नुपर्ने छ । मुख्यमन्त्रीका अनुसार हिमाली क्षेत्रको आर्थिक वर्ष अघिपछि सार्ने तयारी पनि भैरहेको छ । ‘तल्लो क्षेत्रमा कामको सिजन हुँदा माथि हिउँ पर्छ । उता काम गर्ने समय हुँदा यताको ब्यवस्थापन मिलिसकेको हुँदैन,’ उनले भने, ‘माथिल्लो क्षेत्रको आर्थिक वर्ष यताउति गर्ने प्रस्ताव संघ सरकारमा पनि पुगेको छ । केही हेरफेर गर्नुपर्छ ।’ विशेषगरी मनाङ, मुस्ताङ र उत्तरी गोरखामा बजेट कार्यान्वयनमा समस्या छ ।
कोरोना कन्ट्रोलमा छ ?
सरकारले कोरोनाको प्रभाव असोजसम्म कायम रहे प्रदेशको बजेट नै संशोधन गर्नुपर्ने बताएको थियो । त्यही अवस्था रहने सम्भावना अहिलेको वातावरणले संकेत गर्छ । यद्यपि मुख्यमन्त्री गुरुङ भने त्यो अवस्था नआउने दाबी गर्छन् । ‘जटिलता आयो र परिस्थिति चेञ्ज भयो भने त्यो अवस्था आउन सक्छ । कोरोना थपियो र कडा लकडाउनमा बस्नुपर्ने भयो भने नियमित गतिविधि परिवर्तन हुन्छ । अर्थतन्त्र संकूचनमा जान सक्छ,’ उनले भने, ‘त्यस्तो बेला हाम्रो बजेट पनि संशोधनको अवस्था आउला । तर अहिलेको अवस्था हेर्दा हामी त्यहाँ पुग्नुपर्दैन । कोरोना हाम्रो कन्ट्रोलमा छ ।’ उनले कोरोना रोकथाममा आफू पहिलो भएको दाबी गरे । ‘रोकथामको अवस्था हेर्ने हो भने हामी नै पहिलो छौं,’ उनले भने ।
Related News
सम्बन्धित समाचार
रवि लामिछाने चितवनबाट पनि धरौटीमा रिहा
काँग्रेस सभापतिहरुको पोखरा भेला : संविधान संशोधनमा जोड, पन्ध्रौं महाधिवेशनको चिन्ता
काटिएका रुखका मुढा जफत
‘प्रदेशलाई औचित्य पुष्टि गर्नै सकस’
पोखराबाट देउवाले गरे ओलीको प्रशंसा
hero news full width
मुख्य समाचार
गण्डकी प्रदेश स्थापनाको ७ वर्ष: घट्दो आम्दानी, बढ्दो आकांक्षा
संस्कृत माविको १२४ औं अभिभावक दिवस
माघ २२, २०८१लमजुङमा पात बजाउने प्रतियोगिता, महिलाले मच्चाए तहल्का
माघ २२, २०८१कोटिहोमलाई दाउरा, मासिए चौतारा
माघ २०, २०८१पोखरामा लोपोन्मुख नृत्य प्रदर्शन
माघ १९, २०८१पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट बँच्न एचपिभी खोप अभियान, गण्डकीमा १ लाख ५ हजारलाई दिइने
माघ १८, २०८१