नेपालको विकासको लागि सबभन्दा धेरै आशा र भरोसा लाग्दो क्षेत्र जलविद्युत हो । देशमा विद्यमान अथाह जनस्रोतको उपयोग गरी विद्युत निकालेर विदेशमा निकासी गरी त्यसबाट आय आर्जन गरी नेपाल र नेपालीलाई समृद्ध पर्ने वर्षौं पहिले देखिको सपना हो । त्यो सपना पूरा गर्ने क्रममा पहिलो पाइला चालिएको समाचारले नेपालीहरुलाई खुसी बनाएको छ । पहिलो पटक नेपालले भारतलाई बिजुली बेचेर विगत दुई सातामा ६ करोड रुपैयाँ कमाएको समाचार सम्प्रेण गरिएको छ । यो सबैका लागि सुखद समाचार हुनुपर्दछ । वर्षाैंदेखिको विद्युत निर्यात गर्ने सपना यसले पूरा गरेको छ । अब नियमित रुपले विद्युत निर्यात भइरहने आशा गरिएको छ । ६ करोड आम्दानी हुनु देशको लागि ठूलो कुरा होइन तर यो सुरुआत हो त्यसैले यसलाई महत्वका रुपमा लिनुपर्दछ ।
एक त छिमेकी भारतले नेपाललाई बढी भएको बिजुली किनिदिने भएछ, यो खुसीको कुरा हो । त्यस्तै खुसी नेपालको बिजुली बंगलादेशले किन्ने जुन प्रतिबद्धता जनाएको छ । त्यो पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण कुरा भएको छ । यी कुराले नेपालको बिजुली छिमेकी देशहरुमा निकासी गर्न बाटो प्रशस्त भएको प्रष्ट पारेको छ । विद्युत क्षेत्रमा काम गर्नेहरु यसबाट उत्साही भएको हुनुपर्दछ । तिनीहरुले उत्पादन गरेको बिजुली अब कहाँ लग्ने के गर्ने र कसले किनिदेला भन्ने समस्या भएन । हिजो त्यो समस्याले गर्दा पनि केही कम्पनीहरु र ती कम्पनीहरुलाई लगानी गर्ने वित्तीय संस्थाहरु लगानी गर्न हिच्किचाएको अवस्था थियो । अब त्यो अवस्था रहेन । त्यो अवस्था नरहेकोले अब विद्युतको काम छिटो छिटो हुने अपेक्षा गर्न सकिन्छ ।
ती सबै भएर पनि यो त्यत्ति उत्साहजनक देखिएन । यसपटक भारतलाई बिजुली बेच्यौं भन्ने भए, ६ करोड कमाएको पनि उल्लेख भयो । तर जुन विद्युत उत्पादन गरियो र जुन मूल्यमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणले भारतलाई बिजुली बिक्री गरियो । त्यो नाफाको व्यापार भएन । नेपाल विद्युत प्राधिकरणले धेरै मूल्यमा खरिद गरेर भारतलाई सस्तो मूल्यमा बिजुली बेचेको छ । प्राधिकरणले मूल्य निर्धारण तलमाथि भइरहने कुरा त जनाएको तर सधैं यस्तै रहने हो भने त्यो हाम्रो लागि सुखद रहने छैन । विद्युत प्राधिकरणले जनाए अनुसार कात्तिक २३ गते सबभन्दा बढी प्रतियुनिट ५ रुपैयाँ ३ पैसा र सबभन्दा कम कात्तिक १८ मा प्रतियुनिट औसत २ रुपैयाँ १३ पैसा पाएको छ । जुन कि प्राधिकरणले निजी क्षेत्रसँग वर्षायामका लागि प्रति युनिट ४ रुपैयाँ ८० पैसा र हिउँदयाममा ८ रुपैयाँ ४० पैसामा खरिद सम्झौता गर्दछ । प्राधिकरणले आफूले खरिद गरेको मूल्यभन्दा कम मूल्यमा बिक्री गर्दा त्यसको परिणाम के हुन्छ, यो सोचनीय कुरा हो । विद्युत प्राधिकरणले आफूले प्रयोग गरेर बढी भएको अर्थात् खेर गएको बिजुली बेचेको भनी टालटुल जवाफ दिने गरेको छ । तर त्यो पर्याप्त छैन । व्यापार त्यसरी चल्दैन, यसलाई फेदैदेखि सोच्नु आवश्यक छ ।