बुद्ध जयन्ती परम्परागतरुपमा साप्ताहिक कार्यक्रम राखेर मनाउने गरिएको भए तापनि कोभिड–१९ को महामारीका कारणले बितेका २ वर्ष बुद्धजयन्ती समारोह हुन सकेको थिएन । तर यस पटक २५६६ औं बुद्ध जयन्ती भने विशेष उत्साहका साथ मनाउन सुरु भएको छ । पोखरामा सप्ताहव्यापी कार्यक्रम सुरु हुनुभन्दा पहिले धर्मशिला बुद्धविहारस्थित युवा बौद्ध संघले स्वास्थ्य शिविरको आयोजना गरेर कार्यक्रमको सुरुआत गरेको छ । पोखरामा बुद्धजयन्ती सबै गुम्बा र विहारहरुले संयुक्त रुपमा मनाउने परम्परा छ । बुद्धजयन्ती समारोह समिति कास्कीले सप्ताहव्यापी कार्यक्रम सार्वजनिक गरेको छ । कार्यक्रमअनुसार २६ गते सोमबार बिहान ध्ये छिङ्ग लिङ गुम्बा दीपबाट एउटा ¥याली प्रारम्भ भई विश्वशान्ति स्तूपा पुगेर विशेष सभामा परिणत हुनेछ ।

एक सातासम्म प्रत्येक विहार र गुम्बामा विभिन्न कार्यक्रमहरु हुने भएको छ । जेठ २ गते देशभर बुद्धजयन्ती मनाउने गरिन्छ । त्यस उपलक्ष्यमा सरकारले सार्वजनिक बिदा दिने गरेको छ । बुद्धजयन्ती मनाउने चलन व्यापक हुँदै गएको छ । लुम्बिनी विकासको लागि संयुक्त राष्ट्र संघले गुरुयोजना तयार गरेको र बुद्धजयन्तीको अवसरमा राष्ट्र संघका कार्यालय बिदा दिएपछि यसको व्यापकता अरु बढेको छ । गत वर्ष अमेरिकाकी उपराष्ट्रपति ह्यारिस कमलाले राष्ट्रपति भवन ह्वाइट हाउसमा भिक्षु लामाहरु राखेर बुद्धजयन्ती मनाएपछि त्यसको प्रभाव अन्यत्र पनि परेको छ । यस पटक विश्वका विभिन्न भागहरुमा बुद्धजयन्ती मनाउने तयारी गरेको समाचारहरु आइरहेका छन् । बुद्ध फाउन्डेशन युकेले लन्डनस्थित ट्राइफलगर स्क्वायरमा सार्वजनिकरुपले बुद्धजयन्ती मनाउने तयार गरेको समाचार आएको छ । त्यस समारोहमा लन्डन मेयरलाई उपस्थितिका लागि आमन्त्रण गरिएको छ ।

बाहिरको स्थिति त्यस्तो छ भने लुम्बिनीमा यसपटक बुद्धजयन्ती मनाउने भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी आउने भएका छन् । यी मन्त्री लेखिँदासम्म उनको आगमनको औपचारिक घोषणा त भएको छैन तर त्यसको तयारी व्यापकरुपले भइरहेको छ । उनले मायादेवी मन्दिरमा पूजा आराधना गरी अशोक स्तम्भमा दीप प्रज्ज्वलन गर्ने छन्, त्यसपछि १ अर्ब भारतीय रुपैयाँ खर्च गरेर एक भव्य विहारको निर्माणका लागि नेपालका प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र उनले संयुक्त रुपले शिलान्यास गर्ने कार्यक्रम छ । मोदीको लुम्बिनी आगमनलाई महत्वका साथ हेरिएको छ । उनले यस अघि नै लुम्बिनीको दर्शन अवलोकनमा आउने चाहना व्यक्त गरेका थिए तर कार्यक्रम बनेको थिएन यी सबै कुरालाई नेपालीहरुले गम्भीर किसिमले चिन्तन मनन गर्नुपर्छ र भगवान् बुद्ध र बुद्ध धर्मका कुराहरुलाई आत्मसाथ गरी बुद्धजयन्तीलगायतका समारोहरुमा व्यापक सहभागिता जनाएर आफ्नो राष्ट्रिय विभूतिप्रतिको श्रद्धा र सम्मान व्यक्त गरी गौरवान्वित हुनु वाञ्छनीय देखिन्छ ।