सुदूरपश्चिम प्रदेशको कैलाली जिल्लामा अवस्थित टिकापुर पार्क क्षेत्रफलको हिसाबले नेपालको सबैभन्दा ठूलो मानव निर्मित पार्क हो । पार्कभरि वर्षभरि मौसम अनुसार दजर्नौ प्रजातीका फूल ढकमक्क फुलेका देखिन्छन् नै दक्षिणतिर कर्णाली नदी सलल बगेको आवाज सुनिन्छ । राजा महेन्द्रको पालामा स्थापित यस पार्कमा उनकी रानी रत्न तथा बुहारी ऐश्वर्यका नाममा गुलाफका अलगै बगैचा समेत रहेका छन् । पार्कको विचमा चिटिक्क परेका दुईवटा घर छन्् जसको नाम वीरेन्द्र विश्राम गृह र महेन्द्र आरोग्य केन्द्र राखिएका छन् । टिकापुर आउँदा उनीहरु त्यहि बस्ने गर्दथे ।

महेन्द्र आरोग्य गृह । तस्बिरः सुरज हजारे दाहाल

टिकापुर पार्क बन्नुमा राजा महेन्द्रको ठूलो योगदान छ । विसं २०२४ सालमा राजा महेन्दलाई हृदयघात भएपछि चिकित्सकले उनलाई कुनै प्राकृतिक क्षेत्रमा केही महिना आराम गर्न सुझाएका थिए । त्यसपछि कर्णाली नदीको तिरमा रहेको टिकापुर आएका थिए । पंचायती शाषण मार्फत देशको प्रत्यक्ष शाषण आफ्नो हातमा लिएका राजा महेन्द्रले स्वस्थ्यलाभ गरुन्जेल कैलालीको टिकापुरबाट देश चलाएका थिए ।

यस पार्कमा टिकापुर क्षेत्र तथा बर्दिया, बाँके, महेन्द्रनगर आसपासका विद्यार्थीहरुले छोटो भ्रमण गर्न आउने गर्छन् । यस्तै पारिवारिक वनभोज खान समेत परिवारहरु यहाँ आउने गर्छन् । टिकापुर पार्कको कुल क्षेत्रफल ८५ बिगाह छ । करडौं लागतमा टिकापुर नगरपालिकाले महेन्द्र आरोग्य केन्द्र, वीरेन्द्र आश्रम, ऐश्वर्य बगैंचा नाम दिएर पूर्वाधारहरु खडा गरेको छ । पार्कमा मौसमी र बेमौसी फूलहरु फुलेको देख्न सकिन्छ ।

रानी ऐश्वर्य बगैचा । तस्बिरः सुरज हजारे दाहाल

रानी ऐश्वर्य टिकापुर भ्रमण आउँदा उनले यहाँ विभिन्न फूलहरु रोप्ने गर्थिन् । बगैंचा र फूलहरुमा बढी दिलचस्पी राख्ने रानी ऐश्वर्य कवियत्री पनि थिइन् । यिनकै नामबाट ऐश्वर्य बगैंचा नामकरण गरिएको हो । तराईको सदाबहार मौसमी क्षेत्रमा पर्ने यस पार्कमा विशेष गरि गुलाफका धेरै प्रजाती फुलेको देख्न सकिन्छ । पार्क प्रवेश गरेपछि एउटा ठूलो स्तम्भ आँउछ जुन पार्कको रजत स्तम्भ हो । स्तम्भमा महेन्द्रले रचना गरेको उपहार नामक कविता कुँदिएको छ । सोहि स्तम्भ नजिकै हेलीप्याड पनि रहेको छ जहाँ तत्कालिन राजपरिवार अवतरण गर्ने गर्दथे ।

पार्कलाई तीन भागमा विभाजन गरिएको छ । स्तम्भको बायाँ तर्फ राजा वीरेन्द्रको विश्राम गृह रहेको छ । स्तम्भको अगाडि महेन्द्र आरोग्य गृह रहेको छ र त्यसवरपरको बगैंचालाई रत्न वाटिका नाम दिइएको छ । यस्तै उक्त पार्कमा ठूलो फलफुल बगैंचा रहेको छ जहाँ विभिन्न फलहरु फलेको देखिन्छ । आँप, लिची, रुख कटहर जस्ता गर्मी क्षेत्रमा फल्ने फलहरु पार्कका रोपिएका छन् । महेन्द्र र वीरेन्द्र विश्राम गृह सुन्दर तरिकाले काष्ठकलाबाट निर्माण गरिएको छ । बाहिरबाट हेर्दा काठको भए पनि भित्र भने सुुविधा सम्पन्न बेडरुम, बाथरुम, अतिथि कक्ष रहेका छन् । यस पार्कमा राजपरिवारहरु आएर गर्मी महिनामा विश्राम गर्ने गर्दथे । पार्क भरि ८ प्रकारका गुलाफको फूल फुल्छन् । शान्त र रमणीय पार्कको वातावरणका कारण मुटु रोगबाट पीडित भएका राजा महेन्द्रले बि.स. २०२४ सालमा टीकापुरमा आएर करिब डेढ महिना आराम गरेका थिए । टीकापुर बसेर राज्य चलाउन अप्ठ्यारो भएपछि राजा काठमाण्डू फर्किए र टीकापुर क्षेत्रमा शहरी विकास गर्न र कर्णाली किनारमा पार्क बनाउन राजाबाट निर्देशन भएको थियो ।

२०२८ सालमा भौतिक योजना तथा निर्माण मन्त्रालय अन्तर्गत टीकापुर विकास समिति स्थापना गरी ३ हजार १ सय ७३ विगाह जमिन दिएर शहरी विकास गर्ने अधिकार सरकारले दिएको थियो । यहि टिकापुर पार्कबाट कर्णाली नदीमा डल्फीन तथा गोही पनि देखिन्छ । कर्णालीमा डिजेलबाट चल्ने स्टिम बोटबाट चढेर बर्दिया जिल्लासम्म समेत पुग्न सकिन्छ । टिकापुर पार्कमा शनिबार तथा अन्य सार्वजनिक बिदाको दिन वनभोज गर्न आउँनेको पनि घुँइचो लाग्छ । रु २० को टिकट काटेर छिर्न सकिने यस पार्कमा विशेष गरि गुलाफ फुल्ने सिजन भदौ र असोजमा एकै दिन हजारौं मानिस घुम्न आँउछन् । टिकापुर पार्क टिकापुर बजारबाट करिब ४ किलोमिटर दक्षिणमा पर्छ । बजार पुग्न भने महेन्द्रराजमार्गसँगै जोडिएको लम्कीबाट कच्ची बाटो हुँदै बसमा २ घण्टा यात्रा गर्नुपर्छ । आधुनिक तरिकाले बस्ती बसाल्नकै लागि भनेर टिकापुरमा पुर्वाधार पनि खडा गरिएको छ ।

खर्च र बसाई

पोखरादेखि हरेका दिन १ः३० बजे महेन्द्रनगर जाने बस एसी छुट्छ । उक्त बस भोलिपल्ट बिहान ५ बजेतिर कैलाली जिल्ला आइपुग्छ । कैलालीको लम्की आएपछि त्यहाँबाट लोकल बसमा करिब दुई घण्टामा टिकापुर पार्क पुगिन्छ । पार्ककै आसपास बनाना क्याम्प पनि छ जहाँ केराको परिकारहरु पाइन्छ । साथै कर्णालीमा राफ्टिङ पनि गर्न सकिन्छ । पार्कबाट २४ किमीको दूरीमा कर्णाली पुल र ४८ किमीको दूरीमा घोडाघोडी ताल पनि रहेको छ । यि सबै ठाउँमा एक हप्ता समय छुट्टाएर घुम्दा रु १८ हजार खर्च लाग्छ ।