पोखरा । बंगलादेशमा चर्किएको आन्दोलनले सोमबार हिंसात्मक रुप लिँदा प्रधानमन्त्री शेख हसिनाले सत्तामात्र त्यागिनन्, देश नै छोड्न बाध्य भएकी छन् । त्यहाँ अन्तरिम सरकार बनाउने घोषणा गरिएको छ ।

बंगलादेशमा सरकारी जागिरमा आरक्षण (कोटा) प्रणालीको विरोध गर्दै १ महिनाअघि ढाका विश्वविद्यालयबाट विद्यार्थी समूहले सुरू गरेको आन्दोलनले सफलताको उत्कर्ष पार गर्दै प्रधानमन्त्री हसिनालाई राजीनामा दिन बाध्य बनाएको हो । आन्दोलनका क्रममा आइतबार ९४ जनाको मृत्यु भएको थियो भने अहिलेसम्म कम्तीमा ३ सय जनाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा बालबालिका, महिलासहित कैयौँ सर्वसाधारण रहेका स्थानीय मानव अधिकारवादी समूहले जनाएका छन् ।

विद्यार्थीको आन्दोलनले हिंसात्मक रुप लिँदा सोमबार परिस्थिति अनियन्त्रित बन्यो । कर्फ्यू आदेशबीच हजारौंको संख्यामा नागरिकहरू प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासतर्फ अघि बढ्दा ७६ वर्षीया हसिना देश छाड्ने निर्णयमा पुगेकी थिइन् । प्रधानमन्त्री हसिनाको राजीनामाको माग गर्दै गरिएको आन्दोलनमा ढाकामा व्यापक सहभागितापछि प्रधानमन्त्री हसिनाले पदबाट राजीनामा दिएकी हुन् । उनले आफ्नो व्यक्तिगत सुरक्षालाई मध्यनजर सरकारी निवास (गणभवन) छोडेर हेलिकोप्टरमार्फत छिमेकी मुलुक भारत गएकी छन् ।

सेनाप्रमुख वाकर–उज–जमानले प्रधानमन्त्री शेख हसिनाले आफ्नो पदबाट राजीनामा दिएको बताएका हुन् । ‘प्रधानमन्त्री शेख हसिनाले राजीनामा दिनुभएको छ । अब सेनाको पहलमा अन्तरिम सरकार बन्नेछ,’ जमानले भनेका छन् । कामचलाउ सरकारको नेतृत्व सेनाप्रमुख जमानले आफैँ गर्ने वा अन्य कसैलाई जिम्मेवारी दिइनेछ भन्ने विषयमा उनले केही बताएका छैनन् । बंगलादेशको सरकारी टेलिभिजनमार्फत राष्ट्रका नाममा प्रसारण गरिएको कार्यक्रममा सेना प्रमुख जमानले भनेका छन्, ‘देशले धेरै क्षति व्यहोरेको छ, अर्थतन्त्र प्रभावित भएको छ, धेरै मानिस मारिएका छन् । अब, यो हिंसा रोक्ने समय हो,’ वाकरले भनेका छन्, ‘मलाई आशा छ, यो सम्बोधनपछि स्थितिमा सुधार आउनेछ ।’

आन्दोलनप्रति नागरिक सहभागिता बढेसँगै मोबाइल इन्टरनेटलाई देशव्यापी रूपमा कडाइका साथ प्रतिबन्धित गरिएको थियो । कार्यालयहरू बन्द गरिएको थियो र देशका आर्थिक रूपले महत्वपूर्ण ३ हजार ५ सय भन्दा बढी गार्मेन्ट कारखानाहरू बन्द गरिएको थियो । विद्यार्थीद्वारा अवज्ञा आन्दोलनको घोषणा गरेकै दिन राजधानी ढाकालगायतका स्थानमा स्थिति थप तनावपूर्ण बनेको हो । आइतबार उत्तरपूर्वी शहर इनायतपुरको एक स्टेसनमा प्रदर्शनकारीले आक्रमण गर्दा १४ जना प्रहरी अधिकारीसहित कम्तीमा ९४ जनाको मृत्यु भएको थियो ।

बंगलादेशमा हर्षोल्लास

प्रधानमन्त्रीको बहिर्गमनसँगै प्रधानमन्त्री भवनमा हजारौँ बंगलादेशी प्रदर्शनकारीले आक्रमण गरेका छन् । उनीहरूले फर्निचर भाँच्नुका साथै शिशाहरू तोडफोडसमेत गरे । प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासमा भीड जम्मा भएको र क्यामेरामा हात हल्लाउँदै खुशीयाली मनाइरहेको तस्बिर स्थानीय संचारमाध्यमले प्रसारण गरेको थियो ।

हसिनाको राजीनामाको समाचारलाई लिएर ढाकाबाट प्रदर्शनकारीले हर्षोल्लास गर्दै विरोध प्रदर्शन र खुशीयाली मनाएका छन् । प्रदर्शनकारीहरूले ३२ धानमन्डीमा बंगबन्धु शेख मुजिबर रहमान स्मृति संग्रहालयमा आगजनी गरेका छन् । संग्रहालयमा भीषण आगो लागेको र प्रदर्शनकारीहरूले नाराबाजी गरेका हुन् । आन्दोलनकारीहरूले सोमबार दिउँसो करिब ४ बजे अवामी लिगको ढाका जिल्ला कार्यालयमा पनि आगो लगाइदिएका छन् । शेख हसिनाले आफ्नो पदबाट राजीनामा दिएर ढाकाबाट भागेको खबर आएपछि धेरै मानिस प्रधानमन्त्रीको आधिकारिक निवास गणभवनमा प्रवेश गरेका थिए । प्रदर्शनकारीहरूले गणभवनको मैदानमा हात उठाएर खुशीयाली मनाएका थिए ।

हसिना अब राजनीतिमा नफर्किने

प्रधानमन्त्री शेख हसिना ।

देश छोडेर भागेकी बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री शेख हसिना अब राजनीतिमा नफर्किने बताइएको छ । उनका छोरा सजिब वाजेद जोय आफ्नी आमा अत्यन्त निराश रहेको र अब उनको राजनीतिमा पुनरागमन नहुने बताएका हुन् । प्रधानमन्त्रीका सल्लाहकार समेत रहेका वाजेदले आफ्नो सबै कडा परिश्रमपछि पनि अल्पसंख्यक आफ्नो विरुद्धमा उठेकोमा उनी निराश रहेको बताएका हुन् । हसिनाले अघिल्लो दिनदेखि राजीनामा दिने विचार गरिरहेकी थिइन् । उनले परिवारले आग्रह गरेपछि आफ्नै सुरक्षाको लागि देश छाडेकी हुन् ।

उनी सोमबार साँझ सि–१३० हरकुलस सैन्य यातायात विमानबाट नयाँदिल्ली नजिकैको हिन्डन एयरबेसमा उत्रिएकी छन् । भारतीय वायुसेना र सुरक्षा एजेन्सीहरूले भारतीय हवाई क्षेत्रमा प्रवेशदेखि लिएर गाजियाबादमा हिन्डन एयरबेससम्म विमानको आवागमनको निगरानी गरेका थिए । उनी नयाँ दिल्ली बस्ने वा अन्यत्र जाने भन्ने यकिन छैन । बंगलादेशका मिडिया आउटलेटहरूले उनी लन्डन जान सक्ने अनुमान गरेका छन् ।

१५ वर्ष शासन गरेकी हसिनाको बर्हिगमनलाई त्यहाँका नागरिकहरूले ‘एउटा तानाशाहको अन्त्य’ का रुपमा बुझेका छन् । हुन पनि बंगलादेशी नागरिक देशमा भएको भ्रष्टाचार र प्रधानमन्त्रीको तानाशाही व्यवहारबाट दिक्क थिए । (एजेन्सीको सहयोगमा)