पोखरा । गण्डकीका मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले आउँदो सोमबार (२८ जेठ) विश्वासको मत लिने भएका छन् । उनले विश्वासको मतका लागि संसद् बैठक बोलाउन सचिवालयमा निवेदन बुझाएका छन् । निवेदन आधारमा सोमबार दिउँसो ३ बजे बैठक डाँकिएको सूचना अधिकारी प्रेम सुवेदीले जानकारी दिए । सर्वोच्च अदालतको परमादेशपछि संविधानको धारा १६८ (३) बमोजिम पाण्डे मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भएका थिए । नियुक्त भएकै दिन शपथपछि उनले नीति तथा कार्यक्रम र बजेट संसदबाटै ल्याउने घोषणा गरेका थिए ।

असार १ गते प्रदेश सरकारले बजेट ल्याउनुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ । त्यसअघि नीति तथा कार्यक्रम र बजेटका सिद्धान्त र प्राथमिता पास हुनुपर्छ । गण्डकीमा बजेटका सिद्धान्त र प्राथमिकता छलफल भैसकेको छ । यद्यपि पास भएको छैन । पाण्डेले विश्वासको मत लिएलगत्तै नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्ने तयारी गरेका छन् ।

चुनौती मोल्दैछन् पाण्डे ?

पाण्डेसँग अहिले आफ्नै दलको २७ सिटमात्रै छ । विश्वासको मतका लागि ३१ सिट चाहिन्छ । सत्ता बाहिर सभामुख सहित ३३ सिट छ । एमाले र माओवादी केन्द्रीय समीकरणको एकै ठाउँमा छन् । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका २ सांसदले पाण्डेलाई मत दिन सक्छन् । स्वतन्त्र सांसद राजीव गुरुङ (दीपक मनाङे) क्याम्प फेर्न माहिर छन् । पाण्डेले भौतिक पूर्वाधार मन्त्री बनाएका पाण्डे पछिल्लो समीकरणमा खगराज अधिकारीतिर ढल्किए । पुनः उनी पाण्डेकै क्याम्पतिर लाग्ने सम्भावना छ ।

त्यति हुँदा पनि पाण्डेसँग ३० सिट मात्रै हुन्छ । उनले विश्वासको मत पाउन विपक्षी गठबन्धनबाट सांसद चोर्नुपर्छ अर्थात् फ्लोर क्रस । माओवादी केन्द्रको चुनाव चिन्हबाट विजयी नेपाल समाजवादी पार्टीका नेता फडिन्द्र देवकोटाले पाण्डेकै पक्षमा मत दिन सक्ने बुझिएको छ । विश्वासको मतको निर्णयमा पुग्नुअघि पाण्डेले काठमाडौंमा शीर्षनेतासँग छलफल गरेर फर्किएका हुन् । स्रोतका अनुसार बहुमत पुग्ने भएपछि नै उनी संसद ‘फेस’ गर्ने निर्णयमा पुगेका हुन् । ‘शीर्षनेतासँग छलफल भएपछि पोखरा आएर संसद बैठक बोलाइदिन पत्र पठाउनुभएको हो,’ उनीनिकट स्रोत भन्छ, ‘सम्भवतः बहुमत पुग्ने अवस्था छ ।’

पाण्डेले विश्वासको मतका लागि संसदमा पत्र पठाउनु अघि दलका सांसद र मन्त्रीहरुसँग संवाद गरेका थिए । उनले विश्वासको मत पाउने सम्भावना देखिएको ब्रिफिङ गरेका थिए । राप्रपाले विश्वासको मत दिने निर्णय गरिसकेको छैन । तर केन्द्रीय प्रवक्ता मोहनकुमार श्रेष्ठ ३१ सिट पुग्ने अवस्थामा राप्रपाले साथ दिने बताउँछन् । ‘उहाँले बहुमत पुग्ने सुनिश्चितता दिनुभयो भने विश्वासको मत दिन सकिन्छ,’ श्रेष्ठले भने ।

परमादेशपछि संविधानको धारा १६८ (३) बमोजिम मुख्यमन्त्री नियुक्त सुरेन्द्रराज पाण्डेले सोमबार विश्वासको मत लिने

उता, मनाङेलाई मनाउन नेताहरु लागिरहेका छन् । सांसद देवकोटा पनि नेसपा अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईसँग छलफल गरेर फर्किएका छन् । डा. भट्टराई अहिलेको गबठन्धनसँग रुष्ट छन्, खासगरी प्रधानमन्त्री प्रचण्डसँग । मुख्यमन्त्री निवासमा शुक्रबार छलफलमा देवकोटाले पनि मत दिने कांग्रेसको निष्कर्ष छ । जेहोस्, उनले विश्वासको मत नपाए सरकार ढल्छ । त्यसपछि प्रदेश प्रमुखले धारा १६८ (५) बमोजिम बहुमत पाउन सक्ने सांसदलाई मुख्यमन्त्री दाबी गर्न आह्वान गर्छन् ।

बोल्ने बेला भएको छैनः देवकोटा

देवकोटाले भने पार्टीको निर्णय आएपछि मात्रै प्रतिक्रिया दिने बताए । ‘घटनाक्रम अध्ययन गर्दैछु । पार्टीको निर्णय आएपछि बल्ल मेरा कुरा राख्छु,’ उनले भने, ‘अहिले नै मैले कुनै निर्णय लिएको छैन । बाहिर आएका कुरा सबै सत्य होइनन् ।’ यद्यपि प्रदेशलाई अप्ठेरो हुने अवस्था आए उचित निर्णय लिने उनको भनाइ छ ।

फ्लोर क्रस गरे कारबाहीः बुढा

माओवादी प्रमुख सचेतक कुसुम बुढाले दलीय पद्दतिमा फ्लोर क्रस सम्भावना नरहेको बताइन् । उनले उपधारा (३) मा दलको ह्वीप लागु हुने भन्दै कोही फरक कित्तामा उभिए कारबाही हुने चेतावनी दिइन् । ‘फ्लोर क्रस हुँदैन । जसको नाम लिनु भयो उहाँ निरन्तर संसदीय दलको बैठकमा आउनुभएको छ,’ उनले भनिन्, ‘फ्लोर क्रस गर्ने कुरा हुँदैन । त्यो अवस्था आउँदैन ।’

के देवकोटालाई कारबाही हुन्छ ?

माओवादीले भनेजस्तो सजिलो छैन, देवकोटालाई कारबाही गर्न । उनले फ्लोर क्रस गरे कारबाहीका लागि माओवादी संसदीय दलले माओवादी केन्द्र र नेपाल समाजवादी पार्टी दुवैतिर पत्र पठाउनुपर्छ । माओवादीले मात्रै कारबाही गरेर देवकोटाले पद नगुमाउने नेसपा नेताहरुको तर्क छ । ‘फ्लोर क्रस गरेपछि कारबाही हुन्छ, स्वभाविक हो । तर कारबाही गर्ने कसले ?,’ एक नेताले भने, ‘माओवादीले दुवै दललाई कारबाहीका लागि सिफारिस गर्नुपर्छ । एउटा मात्रै दलले कारबाही गरेर लाग्दैन ।’

मन्त्री पाए मान्छन् मनाङे

स्वतन्त्र सांसद दीपक मनाङेको अर्को परिचय छ, ‘जता मन्त्री उतै समर्थन’ । दोस्रो निर्वाचनपछि लगभग १ वर्ष मन्त्रीबाट बाहिर रहेका उनलाई अल्पमतमा परेपछि पाण्डेले भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्री बनाइदिए । केही दिन उनकै क्याबिनेटमा मन्त्री बनेका मनाङे खगराज अधिकारीले सरकार बनाउँदा उतै गए । पाण्डेले ३० मत पु¥याए बहुमतका लागि आफूले मत दिने बताएको कांग्रेस नेताहरुको दाबी छ ।