पोखरा । पोखराकी रन्जना गुरुङ बिहीबार क्षयरोग उपचार केन्द्र पोखरामा भेटिइन् । भाइको लागि क्षयरोगको औषधी लिन त्यहाँ पुगेकी थिइन् । नाम सार्वजनिक गर्न भने उनी डराइएकी थिइन् । कारण थियो, समाजबाट हुने तिरस्कार । उनको मनमा अझै पनि क्षयरोग लागेको थाहा पाए समाजबाट तिरस्कृत हुनपर्ने हो कि भन्ने भय रहेछ ।

निशुल्क क्षयरोगको औषधी वितरण गर्न पोखरा महानगरबाट खटिएकी अहेव अनिता गिरी पनि औषधी लिन आउनेहरु आफ्नो रोगका बारेमा अरुले थाहा नपाओस् भन्ने चाहना राख्ने गरेको सुनाउँछिन् ।

उनका अनुसार पोखरामा ५४ वटा डट्स सेन्टर रहेकोमा त्यहाँबाट औषधी लिनेहरु परिचय गोप्य नै राख्छ चाहन्छन् । पोखराभर ३ सय ५० को हाराहारीमा क्षयरोगका बिरामीले नियमित औषधी लिने गरेको उनको भनाइ छ ।

यता, क्षयरोग उपचार केन्द्र पोखराका नि. निर्देशक अरुणकुमार झाले क्षयरोग पहिलेको जस्तो नरहेको बताउँछन् । क्षयरोग पनि अरु रोगजस्तै सामान्य भइसकेकाले डराउनुपर्ने नरहेको उनको भनाइ छ । नियमित ६ महिनासम्म औषधि सेवन गरेपछि पहिलो चरणको क्षयरोग निको हुने उनले बताए । ‘अहिले त धेरै मानिसहरु सजग भइसके । कुनै–कुनैको अझै पनि पहिलाको जस्तो मानसिकता होला,’ उनले भने, ‘तर डराउनु पर्दैन टिभी अब सरल भइसक्यो ।’

क्षयरोग निको हुने रोग भए पनि सजग भने हुनुपर्नेमा उनले सचेत गराए । गण्डकी यस आर्थिक वर्षमा १ हजार २ सय ५६ क्षयरोगी बिरामी फेला परेका छन् । गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार चालु आवको फागुनसम्म ७ सय ९१ पुरुष र ४ सय ६५ महिलामा क्षयरोग भेटिएको हो । तीमध्ये सबैभन्दा बढी कास्कीका ३ सय ६ छन् ।

नवलपरासीमा २ सय ९१, स्याङ्जामा १ सय ५२, तनहुँमा १ सय ५०, बाग्लुङमा १ सय २३ जना र गोर्खामा १ सय ३ जनामा क्षयरोग देखिएको हो । लमजुङमा ४८ जना, पर्वतमा ४३ जना, म्याग्दीमा ३३ जना नयाँ बिरामी थपिएको गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालय पोखराका क्षयकुष्ठ निरीक्षक राजेशकुमार यादवले बताए । मनाङमा ३ र मुस्ताङमा ४ क्षयरोगी भेटिए । गण्डकीमा अघिल्लो आवमा २ हजार ५ सय ४२ बिरामी थिए ।