पोखरा । पोखरा १७ स्थित रातो पहिरोमा रहेको अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालयले आइतबार आफ्नै परिसरमा २० औं अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय दिवस मनाएको छ ।
गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्री खगराज अधिकारीले कार्यक्रमको उद्घाटन गरेका थिए । सो अवसरमा उनले संग्रहालय दिवसको केक काटे भने तेजपातको बिरुवामा जलसेचन गरे । कार्यक्रममा भनाइ राख्दै उनले पर्वतीय संग्रहालय पोखरेली र नेपालीको गौरव भएको बताए । पर्यटन नेपाली अर्थतन्त्रको आधार भएको बताउँदै उनले पोखरा पर्यटकीय राजधानी बन्नैपर्छ भने ।

यसअघि कार्यक्रममा मंगलधुन र दाफा गीत प्रस्तुत गरिएको थियो । लिच्छवीकालदेखि नै अस्तित्वमा रहेको दाफा भजन नेवार संस्कृतिको विशिष्ट पहिचान मानिन्छ । समय, परिस्थिति, र मौसमअनुसार गाइने दाफा भजनमा मानवीय व्यवहार, संस्कार र देशमा भएका गतिविधिलाई प्रस्तुत गर्ने गरिन्छ । संगीत र बोलहरु परम्परागत शास्त्रीय रागहरुमा आधारित हुन्छन् ।
कार्यक्रमबीच संग्रहालय निर्माणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका नेपाल पर्वतारोहण संघका पूर्व संस्थापकहरु स्व. डा. हर्क गुरुङ, स्व.कुमार खड्गविक्रम शाह र स्व. दावा नोर्बु शेर्पाको सम्झना गरिएको थियो । संग्रहालय परिसरमा रहेको राष्ट्रिय झण्डा, नेपाल पर्वतारोहण संघ, विश्व पर्वतारोहण संघ र एसियाली पर्वतारोहण महासंघका झण्डाहरु झण्डोत्तोलन पनि गरिएको थियो । कार्यक्रममा कीर्तिपुरको तःननि दाफा खलः लाई संग्रहालयको तर्फबाट ४० हजार रुपैयाँ सहयोग प्रदान गरियो ।

१६ विद्यालयले भाग लिएको प्लस टु स्तरीय हाजिर जवाफ प्रतियोगितामा प्रथम, द्वितीय, तृतीय र सान्त्वना स्थान प्राप्त गर्ने क्रमशः मदरल्यान्ड सेकेन्डरी स्कुल, छारेपाटन मावि, सैनिक आवासीय महाविद्यालय र कुमुदिनी होम्सका विद्यार्थीलाई सो अवसरमा पुरस्कार प्रदान गरियो । निबन्ध प्रतियोगिताकी विजेता अस्मिता न्यौपानेलाई पनि कार्यक्रममा पुरस्कार दिइयो । संग्रहालयको उत्कृष्ट कर्मचारीको रुपमा जुनादेवी कुँवर सम्मानित भइन् ।

नेपाल पर्वतारोहण संघले निर्माण गरेको यो संग्रहालय सन् २००२ को मे २९ का दिन सफ्ट ओपनिङ भई सन् २००४ को फेब्रुअरी ५ तारिखका दिन औपचारिक उद्घाटन गरिएको थियो । संग्रहालयमा पर्वतीय पर्यटनमा भएका ऐतिहासिक घटनाहरुको सिलसिलेवार विवरण, पर्वतीय वातावरण र यसको संरक्षणमा गरिएका कार्यक्रमहरुको विवरण, पर्वतीय क्षेत्रमा पाइने जैविक विविधता तथा पर्वतीय पर्यटनसँग सम्बन्धित विविध विवरणहरुको सूचनामूलक जानकारीहरु प्रदर्शनीमा राखिएको छ । संग्रहालय परिसरले १ सय रोपनी र संग्रहालय भवनले मात्र साढे ६ रोपनी क्षेत्रफल ओगटेको छ । यो संग्रहालयलाई संसारकै सबैभन्दा विशाल पर्वतीय संग्रहालयको रुपमा दाबी गरिएको छ ।

संघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष एवं अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय समितिका संयोजक ठाकुरराज पाण्डेले संग्रहालयमा वार्षिक ३ लाख हाराहारी स्वदेशी र विदेशी पर्यटकले भ्रमण गर्ने गरेको जानकारी दिए । संग्रहालयले वार्षिक रुपमा १ करोड ४३ लाख ६६ हजार रुपैयाँ आम्दानी र १ करोड ८० लाख रुपैयाँ खर्च गरेको जानकारी गराउँदै उनले अपुग रकम संघले केन्द्रबाट पूर्ति गरेको जानकारी दिए ।

कार्यक्रममा सामाजिक विकास तथा स्वास्थ्य मन्त्री पञ्चराम गुरुङ, पोखरा पर्यटन परिषद्का अध्यक्ष पोमनारायण श्रेष्ठ, संघका सल्लाहकार एवं राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्व सदस्य डा. गणेश गुरुङ र पोखरा १७ का वडा अध्यक्ष राधिका कुमारी शाहीले शुभकामना मन्तव्य राखे । संघका सचिव धनबहादुर गुरुङले स्वागत मन्तव्य व्यक्त गरेको कार्यक्रमको सञ्चालन संग्रहालयकी कार्यकारी निर्देशक निर्मलाकुमारी न्यौपानेले गरेकी थिइन् । ‘म्युजियम, सस्टेनेविलिटी एन्ड वेल बेइङ’ नारासहित संग्रहालय दिवस मनाइएको हो ।