पोखरा ।  बुल्गेरियाका अग्नियन पेट्रोभ अहिले मर्दी हिमाल बेस क्याम्पमा छन् । नोभेम्बर ३ मा नेपाल आएका उनी कन्चनजंघा क्षेत्र ३ सातासम्म घुमेर मर्दी पुगेका हुन् ।

अघिल्लो फेब्रुअरीदेखि उनले नेपाल घुम्ने योजना बनाएपनि कोरोनाका कारण रोकिए । ‘एक वर्षदेखि नेपाल घुम्ने योजना बनाएँ । त्यति नै बेला नेपालमा लकडाउन भयो,’ उनले भने, ‘म ग्रिसतिर लागें । जब नेपालमा लकडाउन खुल्यो, अनि यता आएको हुँ ।’ उनले बिमा गरेका छन् । हालैको पिसिआर रिपोर्ट साथमा छ । काठमाडौंमै क्वारेन्टाइन अवधि पार गरेपछि घुम्न निस्किएका हुन् उनी ।

कोरोनाकै बीचमा भारत, ग्रिस र बुल्गेरियासमेत पुगेका उनी नेपाल सबैभन्दा बढी सुरक्षित महसुस गर्छन् । तर नेपालमा स्वदेशी र विदेशी पर्यटकबीचमा गरिएको विभेद उनलाई मन परेको छैन । ‘नेपालीहरु स्वतन्त्र रुपमा हिडेका छन् । म उतैबाट पिसिआर रिपोर्ट लिएर आएको हुँ । यहाँका पर्यटकसँग पिसिआर रिपोर्ट छैन,’ उनले भने, ‘विदेशीलाई मात्रै पिसिआर त्यति न्यायपूर्ण र सुरक्षित कुरा होइन । आन्तरिक पर्यटकमा पनि यो लागु हुनुपर्छ ।’ नेपाल पर्यटन बोर्ड र अध्यागमन विभागमा बढी झन्झट ब्यहोर्नुपरेको उनको अनुभव छ ।

अहिले मर्दी हिमाल क्षेत्रमा दैनिक जसो विदेशी पर्यटक पुग्छन् । पोहोर परारजस्तो बाक्लो नभए पनि लकडाउन खुलेपछिका दिनमा फाट्टफुट्ट पर्यटक उक्लिन थालेका पर्यटन व्यवसायी तथा नेपाल पर्वतारोहण संघ गण्डकी सचिव सुदीप गौतमले बताए । ‘उत्साहजनक त छैन । तैपनि लामो समयपछि विदेशी होटलमा छिर्दा खुसी लागेको छ,’ उनले भने, ‘हामीले सबै स्वास्थ्य मापदण्डलाई ख्याल राखेर पाहुनाको सत्कार गरेका छौं । सुरक्षित सेवा दिएका छौं ।’

लकडाउन खुलेपछि राउन्ड अन्नपूर्णको मनाङमा पनि विस्तारै पर्यटक देखिन थालेका छन् । अरु क्षेत्र बन्द भएकोले गएका छैनन् । मनाङ र मर्दी हिमाल क्षेत्र मात्रै खुला गरिएको छ । त्यस क्षेत्रमा नेपालीसँगै विदेशी पर्यटकको चहलपहल सुरु भएको पर्यटन व्यवसायी बताउँछन् । मंसिरमा मात्रै अनुमति लिएर अन्नपूर्ण क्षेत्रमा ४३ जना विदेशी पर्यटकले भ्रमण गरेको तथ्यांक एक्याप सँग छ । चैतदेखि नै पर्यटकीय क्षेत्र सुनसान थिए । करिब ७ महिना सुनसान रहेको पर्यटन क्षेत्र गुल्जार नभए पनि ‘खाल धान्ने’ खालको छ ।

कात्तिकमा ५३ जना विदेशी पर्यटकले यस क्षेत्रको भ्रमण गरे । अन्नपूर्णको थोराङ पास गर्न अहिले बन्देज छ । मुस्ताङमा गाउँलेले प्रवेश रोकेका छन् । त्यसैले मनाङबाट थोराङला पुगेर पर्यटक फर्किन्छन् । ‘पर्यटकको इन्क्वायरी धेरै छ । सबै देशको अध्यागमन खुल्यो र रुटमा बन्देज भएन भने इच्छुकहरु आउँछन्,’ एकयापका सूचना अधिकारी ऋषि बरालले भने, ‘बन्द रहेका रुटमा इलाका संरक्षण इकाईलाई भनेर खुलाउन एक्यापले आग्रह गरिरहेको छ । अब खुल्न थाल्छन् ।’

अधिकांश पर्यटकले मनाङबाट मुस्ताङ छिर्ने अनुमति मागेका छन् । तर एक्यापले दिएको छैन । ‘मनाङबाट थोरङ पासको अनुमति माग्नुहुन्छ । मुस्ताङको बन्देजले अनुमति दिन सकिएको छैन,’ उनले भने, ‘पुनहिल घोरेपानीमा धेरै जान खोज्नुहुन्छ । समुदायले नखुलाएसम्म पठाउन मिल्दैन ।’ घुम्न आएका पर्यटकहरुले पहिले नै होटल बुकिङ गर्नुपर्छ । त्यसकै आधारमा एक्यापले इजाजत दिने गरेको छ ।

अन्नपूर्ण पदमार्ग विश्वमै उत्कृष्टमध्ये एक हो । लकडाउनले थला परेको यो क्षेत्र स्वास्थ्य मापदण्ड अपनाउँदै खुलाउने प्रयास भइरहेको छ । अघिल्लो वर्ष यो पदमार्गमा १ लाख ८० हजारभन्दा बढी विदेशी पर्यटकले भ्रमण गरेका तथ्यांक छ । गएको जाडो याममा १८ हजारले पदयात्रा गरेका थिए ।