रवीन्द्र काफ्ले- फिदिम, २९ वैशाख । पाँचथरको मिक्लाजुङ गाउँपालिकाले ४० मुरीभन्दा बढी धान उत्पादन गर्ने परिवारलाई एक लाख पुरस्कार दिने भएको छ ।

कोभिड–१९ को महामारी तथा लकडाउनका कारण गाउँपालिकाभित्र उत्पन्न हुन सक्ने खाद्यान्न सङ्कट न्यूनीकरणका लागि किसानलाई कृषि उत्पादनमा उत्प्रेरणा ल्याउने उद्देश्यले गाउँपालिकाले सो पुरस्कारको व्यवस्था गरेको हो । यस्तै चार फुट उचाइ र २० फुट लम्बाइको मकैको थाङ्ग्रो राख्ने कृषकलाई समेत सोही राशिको पुरस्कार दिइने भएको छ । यस्तै ३५ मन (प्रतिमनमा ४० किलो) भन्दाबढी आलु उत्पादन गर्ने कृषकलाई प्रतिकिलो २० पुरस्कार दिइने निर्णय भएको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत अरुण राईले जानकारी दिए ।

शुक्रबार सम्पन्न गाउँ कार्यपालिकाको बैठकले ‘कोरोना सङ्क्रमणबाट उत्पन्न परिस्थितिमा कृषिजन्यउपज उत्पादन वृद्धिमा उत्प्रेरणा ल्याउन कृषकलाई सम्मान तथा पुरस्कार वितरणसम्बन्धी कार्याविधि–२०७६’ पारित गरेको थियो । सोही कार्याविधिका आधारमा कृषकलाई उक्त पुरस्कार दिने निर्णय गरिएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत राईले जानकारी दिए । यो पुरस्कार आगामी आर्थिक वर्षमा मात्रै लागू हुनेछ । चालू आर्थिक वर्ष्भित्रै उत्पादन हुने खाद्यान्नको खेती भइसकेकाले आगामी आवबाट लागू हुने गरी पुरस्कार स्थापना गरिएको उनले जानकारी दिए ।

कार्यविधिमा एकै परिवारले उक्त परिमाणमा खाद्यान्न उत्पादन गर्नुपर्ने उल्लेख छ । उत्पादनको विश्वसनीयताका लागि छुट्टै अनुगमन समितिसमेत गठन गरिएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत राईले बताए । अधिकांश क्षेत्र खेतीयोग्य जमिन रहेको मिक्लाजुङमा अन्य स्थानीय तहको तुलनामा सिँचाइकोसमेत राम्रो व्यवस्था छ । तर खेतीयोग्य जमिन बाँझिदै गएकाले गाउँपालिकाले प्रोत्साहनको ब्यवस्था गरेको हो । “धेरै खेतीयोग्य जमिन बाँझिएका छन् । गाउँपालिकालाई जोड्न मुख्य सडक निर्माणाधीन अवस्थामा रहेकाले अभाव भएका बेला खाद्यान्न आपूर्ति गर्न पनि कठिन हुन्छ”, प्रमुख प्रशासकीय अधिृकत राईले भने “यसैले कृषिउपज उत्पादनमा विशेष जोड दिएका हौँ ।”

यही गाउँपालिकाले कोभिड–१९ को महामारी र लकडाउनका कारण खाद्य सङ्कट हुने भन्दै खाद्यान्न प्रयोग गरी मदिराजन्य पदार्थ उत्पादन गर्न रोक लगाएको छ । गाउँपालिकाले मदिराजन्य पदार्थ उत्पादनका लागि खाद्यवस्तु बिक्री नगर्न स्थानीयवासी तथा व्यवसायीमा अपिलसमेत गर्दै आएको छ । पाँचथरमा नौ सय बढीको आरडिटी सम्पन्न पाँचथरमा हालसम्म ९०० बढीको शीघ्र डाइग्नोष्टिक परीक्षण (आरडिटी) सम्पन्न भएको छ । दुई चरणमा गरी आइतबारसम्ममा यहाँका ९३६ जनाको आरडिटी परीक्षण सम्पन्न भएको हो । पहिलो चरणमा वैदेशिक रोजगारीबाट आएका तथा तिनको सम्पर्कमा पुगेका गरी करिब २०० जनाको आरडिटी सम्पन्न भएको थियो ।

पछिल्लो चरणमा लकडाउनको समयमा राजधानी काठमाडौँसहित जिल्ला बाहिरबाट जिल्ला भित्रिएका तथा विदेशबाट आई लुकिछिपी बसेकाको शीघ्र परीक्षण गरिएको स्वास्थ्य कार्यालय पाँचथरले जनाएको छ । हालसम्मका परीक्षणमा यहाँका एक जनाको आरडिटीको नतिजा पोजेटिभ देखिएको थियो । तर स्वाब परीक्षण गर्दा ती व्यक्तिको नतिजा नेगेटिभ आएको थियो । जिल्लास्थित कोरोना भाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रण समन्वय समितिसहितका सरकारी निकायको पहलमा यहाँ १०५० थान शीघ्र डाइग्नोष्टिक परीक्षण किट मगाइ परीक्षण गरिएको हो ।

प्रदेश तथा सङ्घीय सरकारले किट उपलब्ध गराएका थिए । विदेशबाट आएका, काठमाडौँ तथा अन्य जिल्लाबाट आएका र तिनको सम्पर्कमा पुगेका अधिकांशको शीघ्र परीक्षण गरिएपछि यहाँका अधिकांश क्वारेन्टाइन खाली भएका छन् । शीघ्र परीक्षणपछि सबैलाई होम क्वारेन्टाइनमा बस्न आग्रह गर्दै घर पठाइएको हो । पूर्वी तराईका झापामा समेत कोरोना भाइरसका सङ्क्रमित भेटिएपछि यहाँ विशेष सतर्कता अपनाइएको छ । विशेषत सीमा नाका क्षेत्रमा कडाइ गरिएको छ । यहाँ कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको त्रास कम हुँदै गएको छ । विदेश तथा जिल्ला बाहिरबाट आउनेहरु गाउँ केन्द्रित भएपछि विशेषत ग्रामीण क्षेत्रमा सङ्क्रमणको त्रास बढेको थियो । तर ठूलो सङ्ख्यामा शीघ्र परीक्षणपछि यस्तो त्रास क्रमशः हटेको हो ।

सङ्क्रमितलाई अन्यको सम्पर्कमा पुग्न नदिन तथा ग्रामीण क्षेत्रमा सङ्क्रमणको त्रास कम गर्न ठूलो मेहनत गर्नु परेको जिल्ला समन्वय समिति पाँचथरका प्रमुख विष्णुप्रसाद सापकोटाको भनाइ छ । सबै सरकारी निकायको पहलपछि ठूलो सङ्ख्यामा शीघ्र परीक्षण सम्पन्न गरिएको उनले बताए । “बाहिरबाट आउनेहरु सबैको शीघ्र परीक्षणले सङ्क्रमणको जोखिम त घटाएको छ नै, गाउँलाई सुरक्षित पार्न र ग्रामीण जनजीवन सहज बनाउन मद्दत मिलेको छ”, समन्वय समितिका प्रमुख सापकोटाले भने ।

यस्तै पाँचथरका ४२ जनाको स्वाबको परीक्षणसमेत सम्पन्न भएको छ । कोशी अस्पताल विराटनगर र बिपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान धरानमा स्वाब परीक्षण गरिएको हो । “एक कोरोना सङ्क्रमित युवतीसँगै एकै विमानमा नेपाल आएकादेखि आरडिटी पोजेटिभ देखिएका समेतको स्वाब परीक्षण गर्दा नतिजा नेगेटिभ आएको छ”, स्वास्थ्य कार्यालय पाँचथरका प्रमुख नारद सुवेदीले भने “आवश्यकपर्दा थप शङ्कास्पद स्वाबसमेत परीक्षण गर्ने तयारी गरेका छौँ ।”